Xử lý chất thải để bảo đảm môi trường nuôi heo luôn là vấn đề hóc búa đối với người chăn nuôi. Từ trước tới nay, công nghệ làm hầm biogas được xem là giải pháp tốt nhất và được hầu hết các trang trại chăn nuôi áp dụng.

Tuy nhiên, một chủ trại heo ở Đồng Nai đã đưa máy ép tách phân vào áp dụng thử cho trại heo 10.000 con. Công nghệ mới này bước đầu cho kết quả khá tốt.

Vận hành máy ép tách phân tại trại Xuân Bắc 5.

Trại heo Xuân Bắc 5 đang vận hành máy ép tách phân tọa lạc ở cuối một con đường đất đỏ chạy quanh co qua nhiều vườn cao su, cây ăn trái ở xã Xuân Bắc. Trại nằm cách khá xa khu dân cư và cũng cách xa các trang trại chăn nuôi khác trong vùng. Bao xung quanh trại là những vườn điều, vườn xoài… khá rộng. Chỉ cần nhìn địa điểm đặt trại, đã đủ thấy các nhà đầu tư ngay từ đầu đã rất chú trọng tới yếu tố môi trường.

Xuân Bắc 5 là một trang trại lớn, được một nhóm nhà đầu tư xây dựng và hoàn thành vào năm 2014. Ngay sau khi hoàn thiện, trang trại đã được Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P Việt Nam ký hợp đồng thuê trong 15 năm để nuôi heo thịt và heo hậu bị. Hiện tại, trại đang chăn nuôi heo với quy mô 10.000 con. Trại gồm 10 khu chuồng kín, mỗi khu nuôi 1.000 con.

Theo tính toán, khi nuôi đủ công suất 10.000 con, bình quân mỗi ngày trại Xuân Bắc 5 sử dụng hết 11 tấn thức ăn và thải ra 2 tấn phân cùng với nước thải.

Để xử lý toàn bộ lượng chất thải mà đàn heo thải ra mỗi ngày, chủ đầu tư xây dựng hầm biogas lớn, có sức chứa 16.000m3. Hiện nay, chi phí đầu tư hầm biogas công suất như vậy là quá lớn, trong khi tuổi thọ cũng không cao do chưa có công nghệ tách phân, chất thải thường đọng lại dưới đáy hầm làm giảm sức bền của hầm.

Sau nhiều năm nghiên cứu, ông Trần Như Nguyện, chủ đầu tư trại heo Xuân Bắc đã quyết định lắp đặt và sử dụng thử máy ép tách phân heo ra khỏi nước thải. Chi phí mua máy khoảng hơn 300 triệu đồng. Tuy giá hơi cao, nhưng khi sử dụng hệ thống ép tách phân, nước thải không đưa thẳng vào túi biogas mà được đưa vào một bể lắng.

Từ bể lắng, nước thải được bơm lên máy ép tách phân. Khi tới màng lọc, phần nước sẽ chảy qua và đi vào túi biogas. Còn phần vật chất khô (phân) thì trượt xuống và được ép nát bằng một mô tơ giảm tốc. Mô tơ này có thể điều chỉnh để ép phân theo những ẩm độ khác nhau và có thể đạt ẩm độ dưới 25% để làm phân bón vi sinh.

Do lượng phân mà đàn heo trong trại thải ra mỗi ngày khác nhau, nên thời gian chạy máy cũng như lượng phân thành phẩm thu được cũng khác nhau. Mỗi ngày, trại sử dụng máy ép tách phân 1 lần, thời gian chạy máy từ 1 - 2 giờ, mỗi giờ dùng hết khoảng 15 kW điện. Lượng phân bón tách ra được từ 50 - 100 bao/ngày (mỗi bao từ 20 - 25 kg).

Đại diện CP Việt Nam cũng như của nhà đầu tư trại heo Xuân Bắc 5 khẳng định, việc đưa vào sử dụng máy ép tách phân đã mang lại nhiều lợi ích về kinh tế lẫn môi trường. Trước hết, do phân đã được tách ra khỏi nước thải nên giảm hẳn lượng chất lắng trong túi biogas, qua đó làm giảm chi phí nạo vét hầm biogas và tăng tuổi thọ cho hầm.

Cũng nhờ phân đã được tách khỏi nước thải nên trang trại có thể giảm thể tích hầm biogas, tiết kiệm được đáng kể về chi phí xây dựng hầm. Nguồn phân tách ra khỏi nước thải rất được các cơ sở sản xuất phân vi sinh ưa chuộng vì phân đã được ép nát vụn như bột. Với giá bán bình quân 15.000 đ/bao, mỗi ngày, trại Xuân Bắc 5 đang thu về 750.000 - 1.500.000 đồng.

Ông Nguyện cho biết, hiện nay nhu cầu sử dụng phân heo làm phân vi sinh là rất lớn. Tuy nhiên, lượng phân mỗi ngày mà trại Xuân Bắc 5 ép được, chưa đáp ứng đủ cho nhu cầu sản xuất phân vi sinh của một cơ sở trong vùng, nên chủ cơ sở phải mua thêm ở những trại khác.

Ngoài lợi ích kinh tế, khi sử dụng máy ép phân còn giải quyết được vấn đề môi trường, vốn đang là bài toán nhức nhối đối với ngành chăn nuôi heo. “Do lượng phân được tách ra khỏi nước thải nên giảm hẳn ô nhiễm của nước thải sau biogas”, ông Nguyện khẳng định.

Theo TS Kiều Minh Lực (CP Việt Nam), máy ép tách phân phù hợp cho các trại nuôi heo hậu bị, heo thịt vì ở các trại này, phân thường lẫn vào trong nước thải (còn ở các trại nuôi heo nái, người ta có thể thu được phân khô để đóng bao một cách dễ dàng). Không chỉ trại heo Xuân Bắc, hiện có khoảng 30 trại heo hậu bị, heo thịt cũng đang mạnh dạn đầu tư máy ép tách phân do thấy được lợi ích nhiều mặt của nó. Những trại đầu tư máy ép tách phân ngay từ đầu đã giảm được tới 1/3 chi phí làm hầm biogas.

Minh Phúc (tổng hợp)