Công tác hòa giải ở Bắc Giang: Tạo sự đồng thuận, giảm áp lực xét xử
Theo thống kê của ngành chức năng, toàn tỉnh có gần 2.500 tổ hòa giải với khoảng 17 nghìn hòa giải viên. Hầu hết đều là những người có phẩm chất tốt, trách nhiệm cao, hiểu biết pháp luật.
![]() |
Thành viên Tổ hòa giải của UBND xã Bảo Đài (Lục Nam) thảo luận, phân loại các vụ việc. |
Đội ngũ này thường xuyên được bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, kiến thức pháp luật và năng lực tổ chức thực hiện công tác hòa giải. Tính riêng năm 2019, tổng số vụ việc được các tổ hòa giải thành công là 1.796/2.169 vụ việc, đạt tỷ lệ hơn 82%.
Trong đó, chủ yếu là các vụ việc liên quan đến tranh chấp đất đai, dân sự, hôn nhân gia đình. Qua đó góp phần giảm áp lực xét xử cho cơ quan tòa án.
Mỗi năm, TAND huyện Lạng Giang thụ lý từ 400 đến 500 vụ án ly hôn. Phần lớn người nộp đơn là công nhân lao động ở các khu công nghiệp và làm nghề tự do. Thông qua hoạt động hòa giải ở cơ sở, nhiều đôi vợ chồng đã quay về đoàn tụ để cùng chăm lo cho con cái.
Vụ việc của gia đình chị Vũ Thị B và anh Hoàng Công M ở thôn Tuấn Thịnh, xã Tân Thanh là một ví dụ. Tháng 6-2019, chị B nộp đơn xin ly hôn sau gần 7 năm chung sống. Cũng như bao cặp đôi khác, vợ chồng chị tự nguyện đến với nhau bằng tình yêu thương.
Mâu thuẫn bắt đầu rạn nứt từ khi anh M có quan hệ ngoài luồng với một phụ nữ khác và thường xuyên lấy cớ gây sự với vợ. Sau nhiều lần kiên trì gặp gỡ, các hòa giải viên của tổ hòa giải ở thôn đã thuyết phục anh M chấm dứt quan hệ bất chính, quan tâm hơn đến vợ con và chị B tự nguyện rút đơn tại tòa.
Hòa giải cơ sở là hoạt động tự nguyện của các bên, tự nguyện thỏa thuận và tự nguyện thi hành các thỏa thuận đó. Dù hòa giải cơ sở không phải là công việc quá phức tạp nhưng lại có vai trò quan trọng nhằm giải quyết kịp thời, tại chỗ những vi phạm pháp luật, tranh chấp trong nội bộ nhân dân.
Qua đó góp phần giảm phát sinh các loại tội phạm hình sự, tranh chấp phức tạp về dân sự và vi phạm pháp luật khác, hạn chế đơn thư khiếu kiện của người dân.
Bên cạnh đó, thông qua hoạt động hòa giải, các thành viên trong tổ hòa giải ở cơ sở còn thực hiện việc lồng ghép công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật tới người dân.
Ông Nguyễn Văn Hải, Trưởng thôn 7, xã Việt Tiến (Việt Yên), tổ trưởng tổ hòa giải chia sẻ: “Khi giải quyết vụ việc, chúng tôi căn cứ vào các quy định của pháp luật để phân tích đúng, sai, đồng thời lựa lời khơi dậy tình cảm, sự gắn bó giữa hai bên còn đang bất đồng. Cách làm này giúp thôn nhiều năm có tỷ lệ hòa giải thành các vụ việc phát sinh đạt 100%”.
Năm 2019, tổng số vụ, việc được các tổ hòa giải ở cơ sở hòa giải thành là 1.796/2.169 vụ, việc, đạt tỷ lệ hơn 82%. TAND hai cấp đã công nhận thỏa thuận và hòa giải thành 2.569 vụ, việc/5.038 vụ, việc dân sự , đạt hơn 50%. |
Được biết, năm 2019, tỷ lệ hòa giải thành của xã Việt Tiến đạt hơn 80%, trên địa bàn không có các vụ khiếu kiện phức tạp. Kết quả này một phần là do ngay từ đầu năm xã đã chỉ đạo các thôn triển khai đăng ký tỷ lệ hòa giải và cam kết không có đơn thư vượt cấp.
Thống kê của TAND tỉnh, năm 2019, TAND hai cấp đã công nhận thỏa thuận và hòa giải thành 2.569 vụ, việc/5.038 vụ, việc dân sự, đạt hơn 50%.
Ông Nguyễn Hải Vinh, Chánh tòa Hành chính (TAND tỉnh) cho biết: "Hòa giải thành trong tranh chấp dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động đóng vai trò quan trọng giúp giải quyết tranh chấp phát sinh trong đời sống, hàn gắn mối quan hệ, tạo sự đồng thuận giữa các bên.
Đồng thời, tòa án không phải mở phiên tòa xét xử, tiết kiệm chi phí, thời gian, công sức của đương sự và Nhà nước; hạn chế việc kháng cáo, kháng nghị, rút ngắn thời gian giải quyết".
Nhận thức rõ điều này nên nhiều năm qua, bên cạnh hoạt động hòa giải ở cơ sở, TAND hai cấp trên địa bàn tỉnh cũng thường xuyên chỉ đạo, yêu cầu các Thẩm phán, Thẩm tra viên, Thư ký tòa quan tâm thực hiện tốt việc hòa giải trong quá trình thụ lý, giải quyết vụ việc.
Khi tiếp nhận vụ việc, những người liên quan cần thu thập thông tin, tìm hiểu rõ vấn đề mấu chốt của sự việc, nắm vững kiến thức pháp luật và phong tục tập quán của từng địa phương để đưa ra lý lẽ, dẫn chứng thuyết phục nhằm hòa giải mâu thuẫn.
Trong quá trình hòa giải luôn tôn trọng ý kiến của các bên, dành thời gian cho họ trình bày ý kiến cá nhân, đặt vấn đề để các bên suy nghĩ, bàn bạc tìm ra những điểm chung nhất nhằm cùng tháo gỡ mâu thuẫn, hạn chế thấp nhất phải đưa vụ việc ra xét xử.
Tuệ An
Ý kiến bạn đọc (0)