Sau giải tỏa, lát vỉa hè hai bên mái đê, diện mạo thôn Văn Sơn, xã Tân Tiến (TP Bắc Giang) đã thay đổi.

Giải tỏa nhiều vi phạm

Ngày 5-1, chúng tôi trở lại tuyến đê tả Thương, đoạn qua xã Tân Tiến (TP Bắc Giang) nhận thấy có sự chuyển biến tích cực về ý thức chấp hành bảo vệ hành lang đê của người dân. Tình trạng lấn chiếm để tập kết vật liệu xây dựng, rác thải hay dựng lều bạt bán hàng không còn. Đáng chú ý, gần 100 hộ dân thuộc thôn Văn Sơn đã tự nguyện tháo dỡ công trình như tường rào, cổng, lều quán... để UBND TP thi công xây dựng vỉa hè ở hai bên mái đê. Ông Nguyễn Văn Xuân, thôn Văn Sơn chia sẻ: “Gia đình tôi cũng như các hộ dân khác được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sát chân đê. Khi được tuyên truyền, vận động, gia đình tôi đã tháo dỡ một phần công trình của gia đình, góp phần tạo diện mạo mới cho quê hương”. Được biết, để vận động nhân dân, cùng với tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh cơ sở, cán bộ Phòng Kinh tế - Hạ tầng TP phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương đến từng gia đình phân tích để họ hiểu rõ hệ quả khi lấn chiếm hành lang đê. Sau gần một tháng, các hộ dân đã đồng thuận.

Theo thống kê của Chi cục Thủy lợi (Sở Nông nghiệp và PTNT), năm 2017, các địa phương trong tỉnh đã xử lý 361 trường hợp vi phạm Luật Đê điều (tăng 118 trường hợp so với năm 2016); đồng thời xử lý 58 trường hợp vi phạm phát sinh mới. Các địa phương có tỷ lệ xử lý cao theo danh sách yêu cầu của UBND tỉnh như: Huyện Yên Dũng (60/69 trường hợp); TP Bắc Giang (17/22); Hiệp Hòa (20/31)... Đáng chú ý, nhiều vi phạm tồn tại thời gian dài đã được các địa phương quan tâm xử lý. Điển hình như việc di dời  bến tập kết vật liệu xây dựng của gia đình anh Nguyễn Duy Sỹ và Hồ Năng Cường, cùng trú tại thôn Đông Tiến, xã Hương Gián (Yên Dũng). Hay như hộ ông Đinh Văn Hải, xã Đồng Sơn (TP Bắc Giang) đã vận chuyển cát, sỏi ra khỏi hành lang bảo vệ đê.

Nêu cao trách nhiệm của chính quyền cơ sở

Kinh nghiệm cho thấy, ở đâu chính quyền cơ sở vào cuộc quyết liệt thì tình trạng vi phạm các quy định của pháp luật về đê điều được kiểm soát, xử lý kịp thời. Ở TP Bắc Giang, nơi có số vụ phát sinh lớn (48 trường hợp), UBND TP yêu cầu cơ quan chuyên môn, UBND các phường, xã vận động các tổ chức, cá nhân tự giác thực hiện giải tỏa, di dời các công trình, vật liệu, cây cối, hoa màu và khắc phục hậu quả. Đối với các trường hợp mới phát sinh, UBND cấp xã, lực lượng quản lý đê điều và các đơn vị liên quan phối hợp kiểm tra, có biện pháp ngăn chặn, kiên quyết xử lý ngay khi mới phát sinh, không để gia tăng quy mô và mức độ.

Tại các huyện khác, căn cứ vào thực tế, cấp ủy, chính quyền cơ sở có những giải pháp cụ thể, sát thực tế để giải quyết. Điển hình như huyện Yên Dũng, UBND huyện yêu cầu chủ tịch UBND các xã, thị trấn vào cuộc, coi kết quả xử lý các vi phạm là tiêu chí đánh giá thi đua trong năm. “Thực tế cho thấy, sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành có liên quan và chính quyền cơ sở là nhân tố đem lại sự thành công trong việc giải tỏa các vi phạm đê điều trên địa bàn huyện. Tới đây, chúng tôi sẽ rà soát, thống kê, đánh giá hiện trạng tiếp tục triển khai giải tỏa các vụ việc”, ông Nguyễn Xuân Tỉnh, Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Yên Dũng nói.

Qua đánh giá của cơ quan chuyên môn, mặc dù việc xử lý vi phạm pháp luật về đê điều đã có chuyển biến tích cực song thực tế, các vụ việc chưa được xử lý vẫn ở mức cao, nhất là tại các bến bãi (hiện mới xử lý được 30/82 trường hợp). Cùng đó, tại một số địa phương, sau xử phạt, tỷ lệ tái phạm nhiều (huyện Hiệp Hòa có 11 trường hợp, Lạng Giang có 4 trường hợp) hoặc xử lý nhưng chưa dứt điểm. Ông Khổng Văn Nguyên, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi cho biết: “Lực lượng quản lý đê chuyên ngành vốn mỏng, trong khi chức năng chính là ngăn chặn, lập biên bản và kiến nghị chính quyền các cấp xử lý vi phạm hành lang đê. Trách nhiệm thuộc về các cấp chính quyền nhưng địa phương chưa quyết liệt, vẫn còn tình trạng nể nang”. Thời gian tới, Chi cục Thủy lợi tiếp tục phối hợp với chính quyền các địa phương tăng cường quản lý, ngăn ngừa các trường hợp vi phạm, bảo đảm an toàn cho các tuyến đê.

Sơn Quang