Chúc thọ người già, mừng tuổi trẻ nhỏ

Năm nay, cụ Nguyễn Thị Nhớn, thôn Mỹ Cầu, xã Tân Mỹ (TP Bắc Giang) tròn 100 tuổi. Người già thêm tuổi con cháu thêm mừng. Ngày giáp Tết, con cháu phấn khởi tổ chức chúc thọ cụ thật long trọng, đầm ấm. Cả gia đình sum họp đông đủ, mặc trang phục đẹp cùng ăn bữa cơm vui vẻ. Dịp này còn có đại diện Ủy ban MTTQ và một số tổ chức chính trị, đoàn thể của TP, xã Tân Mỹ đến chúc mừng; trao quà của Chủ tịch nước.

“Ông đồ” tặng chữ tại đình Vĩnh Ninh (TP Bắc Giang).

Theo tục lệ xưa, dịp Tết, người lớn thường tặng trẻ em một khoản tiền nhỏ, bỏ trong phong bao màu đỏ với ý nghĩa tượng trưng cho may mắn và tài lộc, gọi là tiền mừng tuổi (lì xì). Tiền mừng tuổi thường là tiền mới, cho vào phong bao với ngụ ý số lẻ còn tiếp tục sinh sôi, nảy nở thêm, giá trị không lớn, mang tính biểu trưng và thường được cất kỹ, nâng niu. Ý nghĩa chính không nằm ở số tiền mà quan trọng là lòng mong ước các con cháu hay ăn chóng lớn, vui chơi, học hành tiến bộ. Ngày nay, những người trẻ nhưng đã có thu nhập thì có thể mừng tuổi cho bậc cao niên như cha mẹ, ông bà để chúc may mắn, sức khỏe, bình an.

Ước nguyện tốt lành trong con chữ

Tục lệ xin chữ bắt nguồn từ sự tin tưởng đầu năm sẽ có được những điều may mắn tốt lành ẩn chứa trong những con chữ, câu đối từ những nghệ nhân viết chữ đẹp như “rồng bay phượng múa”. Muốn vậy, những người cho chữ phải dày công luyện tập, tham khảo, học hỏi thường xuyên với tâm thế “tâm bút hợp nhất”.

Nhiều năm qua, Hội Người cao tuổi tỉnh chỉ đạo các cấp hội tổ chức lễ mừng thọ cho người cao niên trang trọng nhưng đầm ấm, tiết kiệm, tránh phô trương lãng phí. Chính sự quan tâm thường xuyên của con cháu và mọi người trong xã hội có ý nghĩa góp phần động viên các cụ sống lâu, sống khỏe. Ông Dương Văn Trọng, Chủ tịch Hội Người cao tuổi tỉnh

Ngày xưa, nhiều gia đình giàu có thường mua khuôn vải đắt tiền, hay các loại giấy tốt để có thể lưu giữ được lâu và gần Tết, họ rước các thầy đồ nổi tiếng về tận nhà để cho chữ với khoản bồi dưỡng rất hậu. Mấy năm gần đây, tục cho chữ - xin chữ đã từng bước được khôi phục và phát triển trở lại. Người xin chữ đầu năm thường là lớp trẻ đam mê mỹ thuật, lối viết thư pháp cầu kỳ hoa mỹ hoặc các bậc cao niên nhớ về nguồn cội với tấm lòng hoài cổ. Chữ được cho phần nhiều là chữ quốc ngữ, là các chữ như: Phúc, lộc, thọ, tài, nhẫn, đạt, hiếu, danh, tâm, đức… hay các câu đối như: “Tấn tài, tấn lộc, tấn bình an”, “Vinh quang phú quý thiên niên tận”…

Để tục cũ luôn đẹp

Tục cũ với ý nghĩa tốt đẹp vẫn được lưu giữ đến ngày nay tạo những sắc màu văn hóa trong đời sống. Tuy nhiên, với một số người, tục lệ đã dần bị biến tướng với quan niệm “phú quý sinh lễ nghĩa”. Không ít nơi, gia đình tổ chức lễ mừng thọ quá rườm rà, làm nhiều cỗ, mời nhiều khách. Đáng phê phán, một số gia đình đã lợi dụng tổ chức mừng thọ cho cha mẹ để phô trương và khiến khách đến phải lo khoản tiền mừng sao cho tương xứng, gây nhiều phiền toái.

Ông Thân Văn Lược, đường Hoàng Hoa Thám, xã Song Mai (TP Bắc Giang), một nhà giáo về hưu phàn nàn: Bên cạnh những món quà Tết, mừng tuổi để bày tỏ tình cảm, đã có những món quà bị lợi dụng để người ta thực hiện những tính toán cá nhân. Một số người coi chuyện quà Tết, tiền mừng tuổi chính là thể hiện đẳng cấp, là thước đo tình cảm. Tâm lý thực dụng của người lớn vô tình ảnh hưởng đến suy nghĩ của con trẻ gây ra tị nạnh, so bì giá trị đồng tiền. Chính vì thế, ý nghĩa tốt đẹp của tục lì xì đã dần mất đi.

Đối với không ít người “cho chữ” cũng đã có tâm lý thương mại hóa, dù khả năng còn hạn chế nhưng vẫn viết nguệnh ngoạc rồi lấy nhiều tiền của khách xin chữ. Thậm chí có trường hợp bạn trẻ mới tập tành viết, lợi dụng nhiều người có sở thích này đã thuê người viết theo kiểu công nghiệp kiếm tiền.

Thiết nghĩ việc tổ chức mừng thọ theo nếp sống mới cần được đưa vào hương ước của làng xóm, sao cho vừa vui vẻ, tiết kiệm lại giữ gìn được tình làng nghĩa xóm. Cùng đó, vì mừng tuổi đầu năm là một nét đẹp văn hóa nên việc trao và nhận cũng cần được thực hiện đúng tinh thần vốn có của nó để có thể gìn giữ và giúp phong tục mừng tuổi Tết thêm ý nghĩa.

Tiền mừng tuổi mang ý nghĩa tượng trưng, không phải cứ chơi “trội” là sang, là tốt. Cũng như người cho chữ và xin chữ cũng cần xuất phát từ cái tâm để mong muốn những điều tốt đẹp đến cho mọi người, mọi nhà. Đó cũng là một trong những việc làm để xây dựng đời sống văn minh, tiến bộ.

Xin chữ đầu Xuân, nét đẹp văn hóa của người Việt

 

 

Xin chữ ngày xuân

(BGĐT) - “…Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực Tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua...”

 

Hội đồng họ Dương huyện Việt Yên mừng thọ và vinh danh khuyến học, khuyến tài

(BGĐT) - Ngày 2-2, tại UBND xã Vân Trung (Việt Yên), Hội đồng họ Dương huyện Việt Yên tổ chức Lễ mừng thọ và vinh danh khuyến học khuyến tài năm 2018 – 2019.

 

Lệ Thanh- Hữu Trình