Bình minh - Lê Huy Tuấn.

Như ngay cái bờ đá bên bến sông kia, cuối Chạp, nước lạnh như băng, nhưng các chị đã phăng phăng lội xuống giặt giũ, phơi phóng. Các chị biết, chỉ mai thôi là vạt cải sẽ nở hoa vàng rực, lũ chim xuất hiện kêu lích chích. Khi đó khăn áo các chị đã khô, tha hồ diện đi chợ. Đứng giữa một bên là mùa đông khắc nghiệt, một bên là mùa xuân thơ thới măng tơ chính là Tết Nguyên đán. Cái Tết khiến người ta dù ở đâu, đi đâu cũng muốn trở về nhà. Mọi ngôn từ đều nhường chỗ cho tình thân. Có người bảo dù giàu sang cỡ nào mà Tết đến không có bố có mẹ ở bên cùng ăn một bữa cơm thì cũng không vui. Có lẽ thế, với người Việt thì ý thức về nguồn cội luôn mãnh liệt. Đời sống luân hồi, thân phận vô thường, còn mất cũng là lẽ đương nhiên, và ở ngoài tầm với của con người, nhưng có một thứ luôn còn mãi, được giữ gìn, đó là hạt giống yêu thương, hạt giống về uống nước nhớ nguồn, coi trọng đạo lý. Đời sống con người sum suê lên từ hạt mầm ấy. Mùa xuân chính là vị thần thời gian kỳ diệu. Làm hồi sinh mọi sự già nua, cằn cỗi, đồng thời cũng thanh lọc những gì làm cản trở những tơ non.

Vị thần đầy quyền phép ấy ngự trong bóng tối của đêm 30 Tết - nơi mà những mầm cây căng tràn nhựa sắp chồi lên, nơi mấy chiếc lá măng tơ he hé cựa mình. Nơi sự ấm áp, sinh sôi đang đợi, đang tích tụ để mai này, khi tia nắng đầu tiên chiếu xuống, tất cả sẽ oà lên khúc hoan ca khởi nguyên đẹp đẽ. Con người dựa vào điều đó mà sống, mà hy vọng, mà tự nhận ra mình, tự tìm ra con đường của mình.

Tôi nhận ra xuân về trong tiếng lửa nổ lép rép nơi bếp mẹ. Gộc củi to vẫn còn dính mấy cái xác nấm khô cháy ngấu, cháy nục, hơi ấm rừng rực phả ra. Ngoài kia, len lỏi trong cái rét cào cấu buốt xương đã là nắng non. Ban sớm, mưa rắc bụi phủ mờ cỏ cây, đủ làm chùng lại sự hanh khô. Những cọng cỏ tưởng đã chết héo bỗng duỗi dài ra, mọng nước và nhú mầm. Những khuôn mặt trẻ thơ ló ra ngoài ngõ với hai má đã bớt nẻ hơn.

Tôi ngồi đó, bên rặng xoan đầu ngõ. Hoa tím rắc một vệt dài trong nỗi nhớ người xưa. Chiếc khăn gió hôn lên tóc rối. Bỗng giật mình bởi cú nhào lộn của con chim bói cá. Mặt đầm rung rinh in bóng những bông hoa dại. Mùi bánh chưng, tiếng giã giò, tiếng chào nhau rinh lên khắp ngả đường làng. Lòng rưng rưng khi vẫn còn khói bếp đổ nghiêng trên mấy nóc nhà đẹp đẽ. Những cổ xưa còn cất giữ hồn làng.

Xuân về trên mái tóc người già, tuổi mới làm người ta rạng rỡ. Và càng sống lâu, họ càng trở thành báu vật cho những ngôi làng. Họ cất giữ huyền thoại và tình yêu của một vùng đất. Nỗi buồn và niềm vui của người già trở thành xá lị trong đời sống tinh thần người trẻ. Từ đó, người trẻ bước đi mạnh mẽ, tự do mà không lầm lạc… Tôi nhớ bà nội tôi, một người giàu có nhất thế gian bởi sở hữu hàng ngàn câu chuyện, thắp lên trong lòng tôi một rừng ánh lửa.

Giơ tay chạm vào hương hoa bưởi nồng nàn, người ta chợt ngộ ra, dù năm nào mùa xuân cũng đến, nhưng vẫn luôn là mới. Dù ngày một già đi, thì quan trọng hơn cả là hãy ấp ủ gieo trồng trong chính tâm hồn mình những hạt giống yêu thương, sẽ thấy đời luôn trẻ, luôn đáng sống. Yêu mình, yêu người và yêu đời thì một ngày không xa, sẽ nhận về trái ngọt.

Và kia, cánh đồng đã thức. Tiếng trẻ cười trong veo như nốt nhạc trên thảm cỏ ban mai…

Thanh âm ngày cuối năm

(BGĐT) - Những thanh âm cuối năm luôn khiến lòng người dâng lên niềm chộn rộn, xốn xang, như là giục giã, hối thúc ta tìm về với hơi ấm quê nhà.

 

Cái lộc bình cổ

(BGĐT) - Tên nó là Thảo, nhưng cả nhà ông Hạnh Lâm đều gọi nó là “Con Vịt”, có lẽ do nó có kiểu đi lạch bạch và giọng nói khàn khàn…

 

Chuyến xe cuối năm

(BGĐT) - Tôi là dân tỉnh lẻ, có kiếm cớ ở dịt trên thành phố thì cuối năm cũng phải dẫn cái xác về quê. Sáng ba mươi, mới mở mắt, bà chủ nhà trọ đưa mấy nhát chổi tre cùn trên cái sân xi măng sạch bóng, thế là chỉ còn nước cuốn gói.

 

Nguyễn Thị Mai Phương