Bắc Ninh
Đại biểu Đoàn Bắc Giang chất vấn về bất cập trong đấu giá quyền sử dụng đất và quản lý đất đai
 |
|
Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà chất vấn từ điểm cầu Bắc Giang. |
Lãnh đạo một số bộ, ngành cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.
ĐBQH Đỗ Thị Việt Hà (Bắc Giang) nêu thực trạng thời gian qua có hiện tượng tham gia đấu giá để đầu cơ, găm hàng, thổi giá, thao túng thị trường dẫn đến tình trạng sau khi trúng đấu giá có những diện tích đất bị bỏ hoang, không hoặc chậm đầu tư gây lãng phí; trả giá cao rồi không nộp tiền trúng đấu giá, bỏ cọc... Điều này đã đặt ra một số vấn đề trong công tác quản lý nhà nước về đấu giá, về đất đai…Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm và ý kiến của Bộ trưởng đối với thực trạng này; giải pháp, lộ trình giải quyết trong thời gian tới.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho hay, về chính sách, cần ngồi lại nghiên cứu, để quy định điều kiện, có thêm chế tài, tiền đặt cọc phù hợp, bổ sung thời gian thẩm tra, kiểm tra doanh nghiệp có tiền thật hay không... Vấn đề liên quan đến đấu giá, dìm giá, tạo ra thế lực ngầm trong đấu giá đất, cần có các lực lượng tham gia, trong đó có lực lượng Công an.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng cho rằng, cần tăng cường năng lực các tổ chức đấu giá. Quan trọng hơn là hoàn thiện phương pháp định giá, đấu giá. "Đất đai là tài nguyên đặc biệt, nhưng lại được quy định bởi 4-5 luật, thì sẽ theo luật nào? Vấn đề quan trọng như đất đai phải có quy định đồng bộ trong một bộ luật, bởi đất đai là kinh tế, chính trị, xã hội, lịch sử", Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói.
Cùng tham gia giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định sẽ tiếp tục thanh tra những hồ sơ còn nghi vấn về việc chuyển nhượng.
Thứ nhất, liên quan đến giải pháp để thu thuế chuyển nhượng bất động sản, về vấn đề này, Bộ đã chủ động chỉ đạo cơ quan thuế cũng như phối hợp với chính quyền địa phương và các bộ, ngành để thu thuế bất động sản đúng với giá chuyển nhượng. Thời gian đầu tháng 1.2022, qua kiểm tra 85 nghìn bộ hồ sơ và cho kê khai lại đã tăng 222 tỷ đồng tiền thuế. Vì vậy thời gian tới sẽ tập trung thanh tra các hồ sơ thuế còn nghi vấn về việc chuyển nhượng không đúng với giá kê khai theo luật thuế để xử lý theo quy định, kể cả các dự án bất động sản.
Thứ hai là đấu giá đất, phải siết lại để bảo đảm đấu giá một cách chặt chẽ hơn. Chẳng hạn như phải xác định được năng lực của nhà đầu tư mới cho phép thực hiện dự án, và thực tế nhà đầu tư tốt mới có tiền nộp tiền sử dụng đất. Thứ nữa tiền đặt cọc phải nâng lên, quy định hiện tại đang thấp, tiền đặt cọc đó phải vào tài khoản để hội đồng đấu giá quản lý, để khi bỏ đấu giá thì mất tiền đặt cọc.
Thứ ba là cam kết về triển khai dự án, tránh trường hợp đấu giá xong để đấy hàng năm trời không sử dụng. Động tác đó làm lãng phí xã hội bởi vì ở đây chúng ta phải cân đối được giữa mục tiêu trước mắt và mục tiêu lâu dài, mục tiêu lâu dài là khi đấu giá xong, công trình được hoàn thành, như vậy sẽ thu hút được lao động, tăng được GDP và đóng nộp ngân sách đầy đủ, tạo được việc làm. Còn mục đích trước mắt là thu được tiền.
Thứ tư là khi Nhà nước thu hồi phục vụ lợi ích công cộng, lợi ích an ninh quốc gia, chỗ nào thỏa thuận là phải theo thỏa thuận, còn nhà nước thu hồi khi đủ điều kiện thì đền bù theo giá của nhà nước.
Thứ năm là giá khởi điểm, giá khởi điểm của đấu giá đất xác định theo đúng Nghị định 44 và Thông tư 36 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Tuy nhiên, Nghị định 44 và Thông tư 36 phải sửa, bởi vì giá đất xác định đã không còn chính xác và nhất quán nữa. Nếu không sửa hai văn bản này thì cán bộ vẫn cứ vi phạm, nếu không sửa thì đoàn kiểm tra này, đoàn thanh tra kia vẫn cho ra các kết luận khác nhau.
Một vấn đề nữa là giao đất cho doanh nghiệp theo Nghị định 45 xong mới thu tiền, nhà đầu tư bán lẻ thu tiền của dân nhưng không đưa nộp tiền cho ngân sách mà đưa tiền đó đi đầu tư. Nếu rủi ro, doanh nghiệp thua lỗ thì rõ ràng chúng ta không giải quyết được quyền lợi cho hàng trăm hàng nghìn, thậm chí hàng vạn hộ dân. Đây chính là lỗ hổng cần phải được xác định một cách chính xác để "bịt" lại.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho rằng việc đấu giá tài sản là câu chuyện giao dịch, mua bán rất bình thường trong nền kinh tế thị trường. Nhiều nước có truyền thống bán đấu giá từ hàng trăm năm. Việt Nam thì có quy định đấu giá từ năm 1996, khi Chính phủ ban hành Nghị định về quy chế đấu giá tài sản.
Theo Bộ trưởng, nếu sánh quy định Việt Nam với các nước, có một số khác biệt. Chỉ Việt Nam và Trung Quốc có luật về đấu giá tài sản, còn các nước khác theo luật dân sự chứ không có quy định riêng. Tài sản cả nước đấu giá chủ yếu là tư nhân. Còn ở Việt Nam tài sản tư nhân đấu giá ít. Giá khởi điểm do các bên thỏa thuận.
Về tiền đặt trước khi tham gia đấu giá, sau chuyển thành tiền đặt cọc, trung bình các nước 5-25%. Việc chênh lệch giữa giá khởi điểm và giá thành cũng không nước nào có quy định cụ thể, bởi nguyên tắc đấu giá là dân sự và thu được càng nhiều tiền càng tốt. Bộ trưởng Lê Thành Long dẫn chứng, một cặp dưa lưới ở Nhật có thể được đấu giá lên đến một tỷ đồng (quy đổi ra tiền Việt Nam). Một bức tranh có thể được đấu giá hàng triệu USD.
Đấu giá tại Việt Nam hiện quy định bởi nhiều luật, liên quan đến nhiều cơ quan. Luật Đấu giá quy định trình tự, thủ tục. Nhưng liên quan đến tài sản nào lại liên quan luật chuyên ngành đó. Về chế tài áp dụng nếu vi phạm về đấu giá có các hình thức như xử lý dân sự, hành chính, hình sự. Những vụ việc vừa rồi xảy ra, có thể áp dụng quy định về tình trạng nâng giá có dụng ý và tội đầu cơ, vì vậy cần đồng bộ hóa các quy định về đấu giá.
Trong trường hợp đấu giá đất tại Thủ Thiêm, nếu phân tích một cách bình thường thì theo cơ chế thị trường. Nếu phát hiện dấu hiệu bất bình thường mà chứng minh được thì cần xử lý. "Qua các vụ vừa rồi, cần rà soát vấn đề về trình tự, thủ tục đấu giá đảm bảo chặt chẽ hơn; rà soát khung liên quan tiền đặt cọc, phí... liên quan đấu giá về đất đai", Bộ trưởng nói.
Cùng ngày, đại biểu Leo Thị Lịch (đoàn Bắc Giang) chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường. Theo đại biểu, việc áp dụng cơ chế thị trường trong quản lý tài nguyên là nhằm mục đích để thị trường phân bổ, sử dụng có hiệu quả tối ưu các nguồn lực cho sự phát triển đất nước. Tuy nhiên thực tế hiện nay, thị trường đất đai đang phát triển bất thường, tiền sử dụng đất được đưa vào thị trường nhưng không được phân bổ ở những nơi có nhu cầu sử dụng mà trôi nổi, lòng vòng trở thành một kênh đầu cơ sinh lời, không hẳn là hàng hóa để phát huy giá trị, tác dụng sử dụng đất. Hệ lụy này đã làm nảy sinh các chiêu trò lừa đảo, trong khi một số địa phương ít quan tâm giải quyết vấn đề này. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng làm rõ căn nguyên.
Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, nơi nào xảy ra tình trạng này thì trước hết trách nhiệm thuộc về chính quyền địa phương nơi đó. Để giải quyết vấn đề này, một trong những nhóm giải pháp cần được quan tâm thực hiện đó là mọi thông tin về quản lý, quy hoạch đất cần phải được thực hiện công khai, minh bạch. Người dân cũng cần tìm hiểu nắm bắt thông tin đối với các dự án liên quan đến đất đai cũng như công tác quản lý, quy hoạch một cách chính xác thông qua các phương tiện thông tin, truyền thông. Chính quyền, cơ quan chức năng các địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền để các tổ chức, cá nhân nắm bắt, thực hiện, bảo đảm đúng quy định pháp luật.
Cùng thời gian, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã trả lời chất vấn liên quan đến các nhóm vấn đề như: Việc thực hiện nghị quyết về chất vấn và giám sát chuyên đề của Quốc hội liên quan đến quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị; việc thực hiện các hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, hứa mua, hứa bán về đất đai thời gian qua và việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực này. Cùng với đó là việc kiểm soát hoạt động xả thải của các nhà máy; xử lý chất thải công nghiệp; thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt; vấn đề ô nhiễm nước thải, rác thải sinh hoạt và giải pháp đầu tư xây dựng nhà máy xử lý tại các địa phương...
Ý kiến bạn đọc (0)