Điểm khác biệt giữa bệnh Chikungunya và sốt xuất huyết Dengue

Thứ 5: 08:01 ngày 14/08/2025

Cùng lây qua muỗi vằn Aedes, nhưng Chikungunya và sốt xuất huyết Dengue khác nhau ở triệu chứng, mức độ nguy hiểm và loại muỗi truyền bệnh.

Bệnh Chikungunya không lây trực tiếp từ người sang người mà lây truyền qua trung gian là muỗi Aedes (cùng loại muỗi vằn truyền bệnh sốt xuất huyết). Vậy điểm khác biệt giữa bệnh Chikungunya và sốt xuất huyết Dengue thế nào?

Bệnh Chikungunya không lây trực tiếp từ người sang người mà lây truyền qua trung gian là muỗi Aedes, cùng loại muỗi vằn truyền bệnh sốt xuất huyết. (Ảnh minh họa)

Khác nhau về dấu hiệu bệnh

Theo Phó Giáo sư- Tiến sĩ Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế công cộng Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh, dựa trên nghiên cứu, tìm hiểu có thể tìm thấy 3 khác biệt lớn giữa bệnh Chikungunyavà sốt xuất huyết Dengue.

Thứ nhất, với bệnh Chikungunya, vùng da sẽ xuất hiện rát sẩn (vùng da màu hơi đỏ, có thể hơi gồ lên và khi đè xuống bị mất màu hồng đỏ).

Với sốt xuất huyết Dengue, da sẽ có các ban xuất huyết (đốm da hay vùng da màu đỏ của máu, khi đè xuống thì màu đỏ vẫn còn). Sốt xuất huyết có thể diễn tiến nặng hơn như xuất huyết nặng, sốc và tử vong.

Thứ hai, bệnh Chikungunya thường gây đau nhiều các khớp nhỏ (ngón tay, ngón chân). Với sốt xuất huyết dengue có đau khớp nhưng nhẹ và thường ở khớp lớn (như khớp đầu gối, khuỷu, vai).

Thứ ba, bệnh Chikungunya thường không giảm hay chỉ giảm ít tiểu cầu và không cô đặc máu. Với sốt xuất huyết Dengue có thể giảm tiểu cầu nhiều và cô đặc máu khi bệnh diễn tiến nặng.

Khác nhau về cách điều trị

Theo bác sĩ Dũng, cách điều trị bệnh nhiễm virus Chikungunya và sốt xuất huyết Dengue giống nhau ở việc điều trị triệu chứng, tức là chủ yếu là hạ sốt, giảm đau, bù nước và điện giải bằng đường uống, nghỉ ngơi, ăn thức ăn mềm dễ tiêu hóa. Đồng thời cần theo dõi sát diễn tiến để năng ngừa các biến chứng.

Điểm khác biệt là do sốt xuất huyết Dengue là bệnh lí có nhiều khả năng diễn tiến nặng hơn do xảy ra xuất huyết, sốc và có thể dẫn đến tử vong. Do đó việc điều trị sốt xuất huyết Dengue bằng cách bù nước và điện giải bằng đường truyền tĩnh mạch, có thể cần phải truyền máu, phải dùng thuốc vận mạch, hỗ trợ hô hấp và các can thiệp chuyên sâu hơn.

Về loài muỗi vằn truyền bệnh

Theo bác sĩ Đỗ Văn Dũng, bệnh nhiễm virus Chikungunya và sốt xuất huyết Dengue đều có khả năng lây truyền do muỗi vằnAedes Aegypti và Aedes albopictus. Tuy nhiên có một điểm khác biệt được các nhà khoa học quan tâm là đối với bệnh sốt xuất huyết Dengue, muỗi Aedes Aegypti có khả năng truyền bệnh hiệu quả hơn do muỗi này có xu hướng đốt người nhiều lần hơn và thích sống gần con người.

Tuy nhiên đối với bệnh nhiễm Chikungunya, ở một số khu vực muỗi Aedes Albopictus có khả năng lây nhiễm hiệu quả hơn do virus Chikungunya có xuất hiện một đột biến gen (E1-A226V) đã giúp nó thích nghi tốt hơn với muỗi Aedes albopictus, cho phép loại muỗi này trở thành véc tơ truyền bệnh chính trong các đợt dịch lớn của nhiễm Chikungunya ở nhiều nơi trên thế giới.

Theo bác sĩ Đỗ Văn Dũng, trên thực tế lâm sàng, đôi khi, bác sĩ cũng khó phân biệt được đâu là sốt xuất huyết hay bệnh Chikungunya. Khoảng 33% các trường hợp mà bác sĩ nghi ngờ là sốt xuất huyết Dengue thực sự lại là do nhiễm virus Chikungunya.

Do đó thay vì cố gắng phân biệt sốt xuất huyết Dengue và nhiễm virus Chikungunya, mọi người cần nhận biết khi nào bệnh diễn tiến nặng hơn để đi khám kịp thời.