Kiểm soát chất lượng vật tư nông nghiệp: Bất cập trong khâu phân tích mẫu
Hàng vi phạm tiêu thụ… gần hết
VTNN kém chất lượng không chỉ ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng sản phẩm mà còn khiến người tiêu dùng bị thiệt hại vì phải bỏ tiền thật mua hàng hóa không đúng với giá trị. VTNN chiếm phần lớn trong cơ cấu giá thành sản xuất. Vì thế, việc quản lý chất lượng mặt hàng này luôn được cơ quan chức năng của tỉnh Bắc Giang quan tâm. Mỗi năm, toàn tỉnh xử lý hàng chục trường hợp vi phạm về chất lượng, nhãn hàng hóa liên quan đến giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), thức ăn chăn nuôi.
![]() |
Cán bộ Chi cục Trồng trọt và BVTV kiểm tra hoạt động kinh doanh thuốc BVTV tại cửa hàng ở xã Tân Sỏi (Yên Thế). |
Tuy nhiên, quá trình triển khai, đoàn công tác đã gặp không ít khó khăn. Vụ kiểm tra, phát hiện thóc giống Bao thai lùn của Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển nông nghiệp T.Ư và giống lúa KD18 của Công ty TNHH Giống cây trồng P.N có tỷ lệ hạt khác giống không đạt vào tháng 7-2019 là một ví dụ. Quá trình kiểm tra, đoàn đã lấy mẫu thóc giống và gửi đơn vị chức năng phân tích.
Sau hơn một tháng, thời điểm có kết quả đánh giá từng chỉ tiêu của thóc giống thì hàng hóa đã được bán ra thị trường, đến tay người nông dân khá nhiều. Vì thế, cơ quan chức năng chỉ xử phạt hành chính, yêu cầu đơn vị vi phạm chuyển mục đích sử dụng hàng hóa còn lại tại kho chứ không thể thu hồi sản phẩm đã bán.
Kiểm soát chất lượng liên quan đến phân bón, thức ăn chăn nuôi, thuốc BVTV cũng gặp tình trạng tương tự. Riêng thức ăn chăn nuôi thì thời hạn sử dụng ngắn, chỉ khoảng 2 tháng từ khi sản xuất, khi có kết quả mẫu thì thức ăn đã hết hạn nên việc kiểm soát chất lượng lại càng khó.
Đại diện Thanh tra Sở Nông nghiệp và PTNT Bắc Giang cho biết, lấy mẫu phân tích các sản phẩm, cơ quan thực thi nhiệm vụ không thể niêm phong toàn bộ các lô hàng, vẫn để người bán kinh doanh bình thường. Bởi lẽ, trong trường hợp mẫu hàng hóa không vi phạm thì không ai cam đoan bồi thường thiệt hại cho chủ hàng. Đây cũng là một trong những trở ngại trong xử lý vi phạm chất lượng VTNN.
Cần xã hội hóa hoạt động phân tích, kiểm nghiệm
Thời gian phân tích chất lượng mẫu VTNN kéo dài là do số lượng đơn vị đủ tiêu chuẩn phân tích mẫu ít. Cả miền Bắc mới có 1 đơn vị phân tích mẫu thuốc BVTV, 3 cơ sở phân tích phân bón, thức ăn chăn nuôi và một số đơn vị phân tích mẫu giống.
Trong khi đó, nhu cầu phân tích của các địa phương lớn. Ngoài ra còn có hàng trăm nghìn doanh nghiệp, cơ sở sản xuất VTNN cũng có nhu cầu phân tích để đánh giá, công bố chất lượng sản phẩm của mình để lưu thông. Trên thực tế, không ít năm dù sản xuất vụ chiêm xuân đang diễn ra sôi động, bà con gieo trồng được diện tích khá lớn so với kế hoạch song kết quả phân tích mẫu thóc giống vẫn chưa có và nhiều mặt hàng khác đã tiêu thụ hết mới phát hiện ra chỉ tiêu không đạt.
Như vậy, hàng kém chất lượng lưu thông sẽ dẫn đến những hệ lụy. Là tỉnh trọng điểm sản xuất nông nghiệp trong nước, lượng VTNN được tiêu thụ tại Bắc Giang rất lớn phục vụ trồng trọt, chăn nuôi của bà con. Trong đó, vẫn xuất hiện một số mặt hàng không bảo đảm yêu cầu. Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh phát hiện 3 vụ vi phạm liên quan đến VTNN. Cụ thể, phát hiện cửa hàng VTNN của ông Vi Văn Liêm, xã Phúc Hòa (Tân Yên) kinh doanh 17 bao (500kg) phân bón Thành Nông NK15-10+10S+TE kém chất lượng.
Lực lượng chức năng đã lập biên bản vi phạm hành chính; đồng thời tiêu hủy toàn bộ hàng hóa vi phạm. Ngoài ra, phát hiện Công ty cổ phần Phân bón Hà Bắc sản xuất 17 tấn phân bón NPK HBF 5-10-3 Plus tại địa điểm không đúng theo Giấy phép sản xuất phân bón. Công ty cổ phần Nông nghiệp Việt Nhật, xã Hồng Thái (Việt Yên) sang chai, đóng gói thuốc BVTV khi không có Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất gồm 110 hộp thuốc trừ sâu; 43 hộp thuốc trừ sâu Javigent...
Những vụ việc trên cho thấy, trên địa bàn tỉnh vẫn tiềm ẩn nguy cơ xuất hiện VTNN kém chất lượng. Nông dân sử dụng VTNN kém chất lượng sẽ giảm hiệu quả sản xuất. Do đó, việc phát hiện nhanh mặt hàng vi phạm có ý nghĩa quan trọng. Để giải quyết vấn đề này, ông Nguyễn Viết Toàn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT trao đổi, tới đây Sở sẽ tham mưu, đề nghị Bộ Nông nghiệp và PTNT đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động phân tích, kiểm nghiệm VTNN.
Có như vậy mới rút ngắn thời gian phân tích mẫu, tạo sự cạnh tranh, tự chịu trách nhiệm giữa các cơ sở. Đi đôi với giải pháp trên phải có cơ chế giám sát, xử lý mạnh các vi phạm, không để xảy ra tình trạng cho ra kết quả khống như một cơ sở phân tích phân bón đã làm.
Trường Sơn
Ý kiến bạn đọc (0)