Nhà Ai Cập học danh tiếng trở thành Tổng Giám đốc mới của UNESCO

Thứ 3: 13:15 ngày 07/10/2025

Ông El-Enany tốt nghiệp Đại học Hélouan (phía Nam Cairo) và có nhiều năm giảng dạy tại Đại học Paul-Valéry Montpellier (Pháp), nơi ông được mời làm giáo sư thỉnh giảng từ năm 2006 đến 2023.

Ông Khaled El-Enany.

Với chiến thắng áp đảo trước ứng cử viên người Congo Firmin Edouard Matoko khi giành được tới 55/58 phiếu, cựu Bộ trưởng Du lịch và Cổ vật Ai Cập Khaled El-Enany đã được bầu giữ chức Tổng Giám đốc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO), thay cho tiền nhiệm người Pháp Audrey Azoulay sau nhiệm kỳ 8 năm.

Cuộc bầu chọn diễn ra ngày 6/10 tại trụ sở của UNESCO ở Paris và tên ông El-Enany sẽ được trình lên Hội nghị toàn thể UNESCO quy tụ 193 quốc gia thành viên, dự kiến nhóm họp tại Samarcande (Uzbekistan) vào ngày 6/11 tới để chính thức phê chuẩn theo một thủ tục mang tính hình thức.

Bà Audrey Azoulay, người sắp mãn nhiệm, đã chúc mừng người kế nhiệm: “Tôi xin gửi lời chúc mừng Ai Cập - một cường quốc ngoại giao đang đóng vai trò trung gian cho hòa bình,” ám chỉ các cuộc đối thoại về Trung Đông hiện diễn ra tại thành phố Sharm el-Cheikh.

Là một nhà Ai Cập học danh tiếng, ông El-Enany tốt nghiệp Đại học Hélouan (phía Nam Cairo) và có nhiều năm giảng dạy tại Đại học Paul-Valéry Montpellier (Pháp), nơi ông được mời làm giáo sư thỉnh giảng từ năm 2006 đến 2023.

Trong thời gian làm Bộ trưởng Du lịch và Cổ vật (2016-2022), ông đã hiện đại hóa hoạt động đón tiếp khách tại các di tích, khởi xướng chương trình “thẻ ưu đãi di sản” cho người dân Ai Cập, và chỉ đạo phục hồi nhiều bảo tàng quan trọng.

Ông El-Enany, vốn thông thạo tiếng Pháp và tiếng Anh, coi văn hóa là “công cụ của đối thoại và phát triển”. Ông từng chia sẻ: “Tôi khởi nghiệp là một hướng dẫn viên du lịch, nên tôi hiểu sức mạnh kinh tế của văn hóa và vai trò của ngoại giao văn hóa trong việc thay đổi đời sống con người.”

Ông khẳng định tầm nhìn của mình là “một UNESCO vì con người - giúp họ hành động để bảo vệ nhân quyền, thúc đẩy giáo dục, phát huy tiến bộ khoa học và bảo đảm quyền tiếp cận văn hóa cũng như tự do ngôn luận.”

Tân Tổng Giám đốc sẽ phải đối mặt với một nhiệm vụ không dễ dàng: củng cố vị thế của UNESCO trong bối cảnh trật tự quốc tế sau năm 1945 đang rạn nứt và tổ chức này chịu áp lực ngày càng lớn từ các cường quốc.

Trong phiên điều trần trước Hội đồng chấp hành gồm 58 thành viên, ông từng cam kết thực hiện “chính sách cởi mở,” duy trì đối thoại thường xuyên, xử lý mọi hồ sơ “trên cơ sở bình đẳng, không chính trị hóa” và phản hồi nhanh chóng mọi yêu cầu của các nước.

Trọng tâm ưu tiên của ông El-Enany là giải quyết khó khăn tài chính do Mỹ dự kiến rút khỏi UNESCO vào cuối năm 2026, khiến tổ chức này thất thu 75 triệu USD mỗi năm trên tổng ngân sách khoảng 900 triệu USD.

“Không có ngân sách thì không thể hành động,” ông khẳng định, coi gây quỹ và huy động nguồn lực mới là “ưu tiên số một,” đồng thời vẫn tỏ ra lạc quan về khả năng thuyết phục Mỹ quay lại UNESCO trong tương lai.