Sinh viên và hành trình công dân toàn cầu

Thứ 5: 15:06 ngày 11/09/2025

Trong thời đại hội nhập sâu rộng, công dân toàn cầu không còn là khái niệm xa vời, mà đã trở thành mục tiêu phấn đấu của thế hệ trẻ, đặc biệt là sinh viên. Từ giảng đường đại học, nhiều bạn trẻ đang từng bước trang bị kiến thức, kỹ năng và tư duy để vững vàng bước ra thế giới, đồng thời lan tỏa giá trị Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.

Khát vọng từ giảng đường

Sinh viên trau dồi kiến thức, kỹ năng, ngoại ngữ để bước vào hành trình trở thành công dân toàn cầu.

Bạn Nguyễn Thị Như Quỳnh, sinh viên năm thứ hai, Khoa Tiếng Trung Quốc, Trường Đại học Mở Hà Nội được bạn bè và thầy cô nhớ đến như một cô gái vui vẻ, hoạt bát, luôn mang trong mình năng lượng tích cực. Không chỉ học giỏi, Quỳnh còn là cán bộ Đoàn năng nổ, hiện giữ vai trò Ủy viên Ban Chấp hành Liên chi đoàn và Phó Liên chi đoàn Khoa Tiếng Trung Quốc.

Theo Quỳnh, hành trình trở thành công dân toàn cầu cần ba yếu tố song hành: Kiến thức, kỹ năng và thái độ. "Nền tảng tri thức là điều không thể thiếu. Mỗi sinh viên cần trau dồi chuyên môn, đồng thời học thêm ngoại ngữ và công nghệ, đó chính là chiếc chìa khóa mở ra cánh cửa giao lưu quốc tế", Quỳnh chia sẻ.

Với cô, kỹ năng mềm và thái độ sống dám nghĩ dám làm, sẵn sàng thích ứng mới là "chất keo" gắn kết sinh viên Việt Nam với thế giới. Cũng với khát vọng hội nhập, Trần Vân Ngọc Linh, tân sinh viên của Trường Đại học Ngoại thương, đồng thời trúng tuyển Trường Đại học Việt Nhật (Đại học Quốc gia Hà Nội) đã ghi dấu ấn ngay từ khi bước vào giảng đường đại học.

Ngọc Linh sở hữu "bảng vàng" thành tích: 3 năm liền học sinh giỏi với GPA trên 9, cùng lúc đạt 3 chứng chỉ ngoại ngữ: HSK5 (tiếng Trung), JLPT N3 (tiếng Nhật) và IELTS 7.0 (tiếng Anh). Ở trường cấp 3, Linh tích cực tham gia các hoạt động và là Phó Bí thư Đoàn trường, thành viên Hội đồng trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ, Bí thư lớp 12A1; học sinh đại diện trường dự thi gameshow "Chân trời kiến thức" của Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội đạt giải Nhì. Linh còn là Chủ tịch Câu lạc bộ truyền thông trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ SOL - Speak Out Loud gen 4.0

"Em không học theo kiểu chỉ để thi, mà cố gắng học để hiểu và ứng dụng lâu dài. Học ngoại ngữ chính là cách để em mở rộng cánh cửa hội nhập, chuẩn bị cho tương lai làm việc trong môi trường toàn cầu", Linh tâm sự. Cô gái trẻ kỳ vọng sẽ được tham gia các dự án nghiên cứu, chương trình trao đổi quốc tế để mở rộng tri thức và kết nối bạn bè năm châu.

Vai trò đồng hành của nhà trường và Đoàn – Hội

Một Diễn đàn thanh niên Việt Nam tại Nhật Bản giúp các bạn trẻ giữ gìn bản sắc, tự tin hội nhập.

Theo Phó Giáo sư- Tiến sĩ Trần Thành Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội), việc đào tạo công dân toàn cầu cần được lồng ghép trong kế hoạch phát triển của từng trường, với nội dung cụ thể nhưng không làm mất bản sắc dân tộc. Nhà trường cần tạo điều kiện để học sinh, sinh viên được tiếp xúc nhiều hơn với các nền văn hóa, qua đó hình thành nhận thức toàn cầu, biết tôn trọng sự khác biệt nhưng song song, gia đình, thầy cô và cộng đồng cũng phải là người dẫn đường để gìn giữ những giá trị văn hóa Việt trong quá trình hội nhập.

Thực tế cho thấy, để trở thành công dân toàn cầu, sinh viên không chỉ cần vốn kiến thức chuyên môn mà còn phải hội đủ nhiều yếu tố: Ngoại ngữ, kỹ năng mềm, tư duy phản biện, khả năng sáng tạo, tinh thần tình nguyện và trách nhiệm xã hội. Ngoại ngữ được coi là "chìa khóa" quan trọng, trong khi kỹ năng mềm và bản lĩnh văn hóa lại là "cánh buồm" đưa sinh viên tự tin ra biển lớn.

Không ít sinh viên Việt Nam đã khẳng định dấu ấn trên đấu trường quốc tế. Nhiều bạn giành giải cao trong các cuộc thi học thuật, kỹ năng khu vực và toàn cầu, hay nhận học bổng toàn phần tại các trường đại học danh tiếng.

Anh Nguyễn Văn Linh, cựu sinh viên Học viện Ngoại giao, chia sẻ về trải nghiệm tham gia mô hình Liên hợp quốc giả định: "Tôi học được cách thảo luận, thương lượng và trình bày quan điểm rõ ràng. Đó là trải nghiệm quý báu để hiểu thế nào là công dân toàn cầu, không chỉ có tri thức mà còn có trách nhiệm với cộng đồng chung".

Để sinh viên phát huy lợi thế hội nhập, nhà trường và các tổ chức Đoàn – Hội chính là "bệ đỡ". Những chương trình tình nguyện quốc tế, giao lưu văn hóa, hội nghị thanh niên toàn cầu đã mở ra nhiều cánh cửa trải nghiệm. Đặc biệt, phong trào "Sinh viên 5 tốt" của Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam nhiều năm qua đã trở thành môi trường rèn luyện toàn diện. Với năm tiêu chí: Đạo đức tốt, học tập tốt, thể lực tốt, tình nguyện tốt, hội nhập tốt, phong trào này chính là "bản đồ" định hướng để sinh viên rèn luyện từng bước trở thành công dân toàn cầu.

Trở thành công dân toàn cầu không đồng nghĩa với "hòa tan". Trái lại, bản sắc văn hóa dân tộc chính là điểm tựa để sinh viên tự tin bước ra thế giới. Minh Trang, một du học sinh tại Nhật Bản kể lại: "Trong buổi giao lưu văn hóa, em mặc áo dài và giới thiệu về Tết Nguyên đán. Các bạn quốc tế rất thích thú. Lúc đó, em nhận ra: Hội nhập không chỉ để học cái mới, mà còn để lan tỏa giá trị Việt".

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và biến đổi khí hậu, công dân toàn cầu càng cần sự linh hoạt, tinh thần học tập suốt đời và trách nhiệm xã hội. Sinh viên hôm nay đang và sẽ tiếp tục bước trên con đường hội nhập với khát vọng trở thành công dân toàn cầu. Đó không chỉ là hành trình tích lũy tri thức và kỹ năng, mà còn là hành trình lan tỏa những giá trị Việt Nam ra thế giới tự tin, sáng tạo, nhân ái và trách nhiệm.