Tăng sức “đề kháng” cho thanh niên trên không gian mạng
BẮC NINH - Trong bối cảnh chuyển đổi số phát triển mạnh mẽ, không gian mạng mang đến nhiều cơ hội để người trẻ học tập, kết nối và sáng tạo. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích là không ít nguy cơ tiềm ẩn. Nhằm trang bị kiến thức, bảo vệ an toàn trên môi trường mạng cho đoàn viên, thanh niên, các cấp bộ Đoàn trong tỉnh Bắc Ninh đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực và hiệu quả.
Tiên phong tuyên truyền, nâng cao nhận thức an toàn mạng
Thanh niên ngày nay gắn bó mật thiết với mạng xã hội, nơi được ví như không gian sống thứ hai. Theo thống kê từ Google, có 79% người dùng internet tại Việt Nam sử dụng mạng xã hội, trong đó chủ yếu là người trẻ, độ tuổi từ 18-34. Hằng ngày, hàng triệu lượt tương tác, chia sẻ, bình luận diễn ra trên các nền tảng trực tuyến, tạo nên dòng chảy thông tin khổng lồ. Tại đây, người trẻ có thể học tập, mở rộng hiểu biết, kết nối cộng đồng và phát huy sức sáng tạo, khẳng định bản thân trong kỷ nguyên số.
![]() |
|
Cán bộ Công an xã Sơn Động tuyên truyền về an ninh mạng cho học sinh. |
Bên cạnh những giá trị tích cực, không gian mạng đang trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho tội phạm công nghệ cao. Nhiều vụ việc lừa đảo trực tuyến, đánh cắp dữ liệu cá nhân, giả mạo tài khoản mạng xã hội, phát tán tin giả đã gây thiệt hại về tài sản và danh dự cho không ít người dùng. Ví như gần đây, xuất hiện chiêu trò “bắt cóc online”: Các đối tượng gọi điện, giả danh người thân bị bắt cóc để yêu cầu chuyển tiền chuộc, khiến không ít phụ huynh hoảng loạn, sập bẫy lừa đảo. Đơn cử tháng 9/2025, một nữ sinh (sinh năm 2007, đang là sinh viên đại học) ở phường Từ Sơn (Bắc Ninh) bị nhóm đối tượng mạo danh công an gọi video, cáo buộc liên quan đến đường dây ma túy, ép cài ứng dụng để kiểm soát điện thoại, yêu cầu chuyển hàng trăm triệu đồng và phải tuyệt đối giữ bí mật. Giao dịch chuyển tiền không thành công, nữ sinh được yêu cầu vào Nghệ An để làm việc với “cơ quan chức năng”. Nhờ sự cảnh giác của gia đình và sự vào cuộc kịp thời của cơ quan công an, nạn nhân đã được giải cứu.
Trước thực trạng đó, Đoàn Thanh niên Công an tỉnh Bắc Ninh đã triển khai nhiều chương trình tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng nhận diện lừa đảo và phòng, chống tội phạm công nghệ cao cho đoàn viên thanh niên. Hưởng ứng chiến dịch “Không một mình - Cùng nhau an toàn trực tuyến” (triển khai từ ngày 6/10- 30/11), mới đây, tại Trường Trung học phổ thông Lục Nam (xã Lục Nam) diễn ra buổi tuyên truyền với chủ đề “Kỹ năng phòng, chống bắt cóc online và tội phạm sử dụng công nghệ cao” do báo cáo viên của Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Bắc Ninh) và công an cơ sở trực tiếp chia sẻ. Trong không khí sôi nổi, cởi mở, các em được trang bị nhiều kiến thức quan trọng như: Cách nhận biết và phòng tránh các hình thức lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, bắt nạt hoặc xâm hại trên không gian mạng; nhận diện và cảnh giác trước thủ đoạn “bắt cóc online” - chiêu trò lừa đảo tinh vi đang gia tăng thời gian gần đây; hướng dẫn kỹ năng tương tác an toàn, sử dụng internet một cách lành mạnh, sáng tạo, góp phần xây dựng không gian mạng văn minh. Em Nguyễn Văn Nam, lớp 10A8 chia sẻ: “Buổi tuyên truyền giúp em hiểu rõ hơn về các quy định của pháp luật liên quan đến an ninh mạng, góp phần hình thành thói quen “tự bảo vệ mình” trước mỗi hành động, chia sẻ trên môi trường số. Qua đó, nâng cao ý thức pháp luật, kỹ năng số và tinh thần cảnh giác”.
Cùng với hoạt động tuyên truyền của lực lượng công an, các cấp bộ Đoàn trong tỉnh tổ chức nhiều chương trình tọa đàm để làm rõ cách nhận biết thông tin xấu độc, phân tích thủ đoạn của đối tượng xấu lợi dụng mạng xã hội đăng tải thông tin sai sự thật, kích động hoặc lừa đảo. Nhiều cơ sở Đoàn linh hoạt ứng dụng nền tảng số, lập nhóm Zalo, fanpage để cập nhật thông tin, chia sẻ cảnh báo lừa đảo, hướng dẫn kỹ năng nhận diện và xử lý thông tin sai lệch. Tiêu biểu, Đoàn xã Hiệp Hòa phối hợp với Công an xã xây dựng sổ tay “Phòng, chống tội phạm lừa đảo trên không gian mạng”, tạo mã QR tuyên truyền tới người dân. Cuốn sổ tay dài 30 trang, tổng hợp 20 thủ đoạn lừa đảo phổ biến, góp phần giúp người dân nâng cao cảnh giác và sử dụng mạng xã hội an toàn.
Những mô hình này đã góp phần giúp đoàn viên, thanh niên phát huy tinh thần trách nhiệm, trở thành lực lượng tiên phong trong việc đấu tranh, phản bác các luồng thông tin sai trái trên mạng xã hội, giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội tại địa phương.
Phối hợp chặt chẽ, đồng bộ
Sự bùng nổ của các công nghệ mới như: Trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật, điện toán đám mây… tạo nên bước chuyển mạnh mẽ, làm không gian mạng đổi thay từng ngày. Để củng cố lý tưởng, lối sống và giá trị đạo đức của đoàn viên thanh niên, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Bắc Ninh đã triển khai nhiều hội nghị tập huấn, cuộc thi nhằm tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an toàn mạng cho đoàn viên, thanh thiếu niên; chỉ đạo tổ chức gần 100 diễn đàn “Ứng xử văn minh trên không gian mạng - Học sinh Bắc Ninh tự tin bước vào kỷ nguyên số” tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh. Đẩy mạnh các chiến dịch trực tuyến tích cực trên mạng xã hội như: “Sắc cờ Tổ quốc”, “Hòa bình đẹp lắm”, “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”… tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, xây dựng không gian mạng an toàn, lành mạnh.
| Các chuyên gia an ninh mạng khuyến nghị: Mỗi người cần nâng cao cảnh giác, không chia sẻ thông tin cá nhân lên các nền tảng không đáng tin cậy. Đặc biệt cần kiểm chứng nguồn tin trước khi lan truyền, tránh truy cập đường link lạ hoặc cài đặt ứng dụng không rõ nguồn gốc. |
Nhiều trường học quan tâm, đưa nội dung giáo dục kỹ năng số và văn hóa ứng xử trên không gian mạng vào hoạt động ngoại khóa. Thông qua các tiểu phẩm, văn nghệ, giao lưu với chuyên gia giúp học sinh nâng cao nhận thức và hình thành thói quen sử dụng mạng xã hội an toàn, tích cực. Cô giáo Huỳnh Thị Hòa Bình, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Lạng Giang số 1 cho biết: “Cùng với các tiết học chính khóa, nhà trường thường xuyên tuyên truyền việc sử dụng mạng xã hội phù hợp, nhắc nhở giáo viên chủ nhiệm lồng ghép nội dung này trong sinh hoạt cuối tuần, đồng hành với học sinh để kịp thời chấn chỉnh các hành vi ứng xử thiếu văn hóa. Các em cũng được khuyến cáo thận trọng khi bình luận, bày tỏ cảm xúc hay chia sẻ nội dung trên mạng xã hội, kỹ năng ứng xử văn minh ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường”.
Bảo vệ thanh thiếu niên trên môi trường mạng không chỉ là nhiệm vụ của ngành công an hay tổ chức Đoàn mà cần sự chung tay của toàn xã hội. Các chuyên gia an ninh mạng khuyến nghị: Mỗi người cần nâng cao cảnh giác, không chia sẻ thông tin cá nhân lên các nền tảng không đáng tin cậy, kiểm chứng nguồn tin trước khi lan truyền, tránh truy cập đường link lạ hoặc cài đặt ứng dụng không rõ nguồn gốc.
Đặc biệt, đoàn viên, thanh thiếu nhi cần được giáo dục văn hóa ứng xử số, biết tôn trọng người khác, không đăng tải, bình luận tiêu cực, kích động hay xâm phạm quyền riêng tư. Theo đồng chí Hà Thái Sơn, Phó Bí thư Tỉnh đoàn, thời gian tới, các cấp bộ Đoàn tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng, trường học trang bị kỹ năng số, tổ chức thêm các lớp tập huấn, diễn đàn trực tuyến, cuộc thi tìm hiểu pháp luật về an toàn mạng. Việc phát huy vai trò “thủ lĩnh số” của đoàn viên am hiểu công nghệ sẽ góp phần lan tỏa thông điệp tích cực, xây dựng thế hệ công dân số bản lĩnh, trách nhiệm, nhân ái.
Bắc Ninh
















Ý kiến bạn đọc (0)