Khi đêm cũng là “giờ vàng”

Tính đến giữa năm 2025, Bắc Ninh đã thu hút hơn 3.360 dự án có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) với tổng vốn đăng ký lũy kế hơn 47,6 tỷ USD. Riêng các khu công nghiệp như Yên Phong, VSIP, Quế Võ, Thuận Thành, Tiên Sơn, Quang Châu, Vân Trung, Song Khê - Nội Hoàng… đang thu hút khoảng 22.000 chuyên gia, lao động kỹ thuật người nước ngoài và hơn 400.000 công nhân trong nước. Đây chính là nguồn khách hàng tiềm năng và bền vững nhất của kinh tế ban đêm bởi nhu cầu lớn về ẩm thực, giải trí, mua sắm và không gian sinh hoạt ngoài giờ làm việc.

Phố đi bộ đêm tại trung tâm phường Từ Sơn.

Điểm làm nên sức hấp dẫn của kinh tế ban đêm ở Bắc Ninh không chỉ là thương mại, mà còn là nét văn hóa đặc sắc của vùng Kinh Bắc, với làn điệu dân ca quan họ, nơi hàng trăm lễ hội dân gian và hàng nghìn di tích lịch sử, văn hóa, kiến trúc đặc sắc như: Khu di tích đặc biệt Địa điểm chiến thắng Xương Giang, chùa Bổ Đà, chùa Vĩnh Nghiêm, thiền viện Trúc lâm Phượng Hoàng… Không những vậy, Bắc Ninh còn có nhiều làng nghề nổi tiếng như: Gốm Phù Lãng, tranh Đông Hồ, đúc đồng Đại Bái, mỳ Thủ Dương, bánh đa Kế, bún Đa Mai, nem Bùi, gà Hồ… vẫn duy trì sức sống bền bỉ. Tất cả đủ sức trở thành “sân khấu mở” cho các tour đêm, lễ hội ánh sáng, chương trình trải nghiệm văn hóa - ẩm thực.

Nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế ban đêm, trước khi sáp nhập 2 tỉnh, năm 2021, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành Đề án phát triển kinh tế ban đêm giai đoạn 2021- 2030; UBND tỉnh Bắc Ninh cũng có định hướng, chỉ đạo cùng nội dung trên. Theo đó, một số địa phương đã xây dựng, quy hoạch những vị trí để dành không gian phát triển kinh tế ban đêm.

Chạy qua địa bàn 2 phường Kinh Bắc và Võ Cường, tuyến phố đêm Nguyễn Cao được xem là điểm sáng đầu tiên của mô hình kinh tế ban đêm của tỉnh Bắc Ninh khi có hàng trăm người nước ngoài sinh sống, chủ yếu là chuyên gia Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc làm việc tại các khu công nghiệp lân cận. Họ vừa là cư dân, vừa là khách hàng của dịch vụ đêm. Theo thống kê, 700 hộ kinh doanh tại phố Nguyễn Cao thu hút 4.000 - 5.000 lượt khách mỗi tối, ngày cuối tuần lượng khách sử dụng dịch vụ có thể tăng 200 - 250%. Doanh thu thương mại - dịch vụ toàn khu đạt 200 tỷ đồng/năm, tạo thêm 500 - 600 việc làm trực tiếp. Người dân nơi đây kinh doanh đa dạng: Ẩm thực, giải khát, thời trang, đồ gia dụng, lưu trú, vui chơi giải trí… Trong đó, ẩm thực Trung - Hàn - Nhật chiếm tỷ lệ lớn, tạo nên sự giao thoa văn hóa. Chị Nguyễn Thị Thanh, chủ một quán ăn tại phố Nguyễn Cao cho biết: “Khách nước ngoài và thanh niên ra ăn đêm rất đông. Doanh thu buổi tối chiếm khoảng 70% tổng doanh thu cả ngày. Nếu được phép mở muộn thêm 1 - 2 tiếng và có thêm chương trình văn nghệ, tôi tin khách sẽ còn tăng nhiều hơn nữa”.

Tại phường Bắc Giang cũng đã hình thành “tuyến phố” ẩm thực ban đêm ở đường Hùng Vương 1, thu hút các chuyên gia Hàn Quốc, Trung Quốc và người dân địa phương đến thưởng thức các món đồ nướng, nước giải khát. Khu vực gần cầu đường sắt sông Thương cũng xuất hiện dãy hàng ăn uống, giải khát vào buổi tối. Bên cạnh đó, phường Bắc Giang cũng đã hình thành một số hoạt động dịch vụ về đêm tại khu vực Quảng trường 3/2 với hoạt động chủ yếu là ẩm thực, mua sắm; đường Cả Trọng, Phồn Xương, Nguyễn Thị Lưu với hoạt động chủ yếu là ẩm thực, karaoke, spa, massage...

Trên địa bàn tỉnh còn có một số chợ đầu mối hoạt động vào ban đêm, trong đó nổi bật là chợ Mía (phường Đa Mai), chợ Hòa Đình (phường Võ Cường). Nơi đây hằng đêm hội tụ đủ các loại nông sản từ mọi vùng miền trong cả nước và hoa quả nhập khẩu từ Trung Quốc, Thái Lan.

Hạ tầng và không gian hoạt động chưa đồng bộ

Thực tế cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động kinh tế ban đêm của tỉnh mới mang tính chất khởi điểm, tự phát, chủ yếu tập trung ở một vài điểm thuộc phường trung tâm, vùng “lõi” của thành phố Bắc Giang và Bắc Ninh cũ. Một trong những khó khăn, hạn chế trong lĩnh vực này là hạ tầng và không gian hoạt động cho kinh tế đêm chưa đồng bộ, thiếu không gian riêng cho hoạt động ban đêm. Chưa có không gian phố đi bộ, ẩm thực cố định; hạ tầng công trình vệ sinh công cộng thiếu. Bãi đỗ xe tập trung chưa hoàn chỉnh, khoảng cách đi bộ xa.

Một điểm kinh doanh hoa quả vào ban đêm ở chợ Mía, phường Đa Mai.

Ông Thân Đức Cảnh, chủ quầy kinh doanh sầu riêng, mít ở chợ Mía gần 10 năm nay cho biết: “Nhu cầu tập kết, phân phối hàng hóa vào ban đêm của chợ Mía rất lớn. Trung bình mỗi ngày có hàng trăm tấn hoa quả các loại được luân chuyển qua đây. Tuy nhiên, điểm bất cập lớn nhất là thiếu bãi đỗ xe tải, nhất là các xe container chở hàng nên gây khó khăn cho công tác bốc xếp hàng hóa; đồng thời cũng gây nguy cơ ùn tắc, cản trở giao thông”.

Một vấn đề đặt ra là còn thiếu sản phẩm đặc thù cho hoạt động kinh tế ban đêm, chuỗi dịch vụ ngắn. Ít sản phẩm mang tính bản sắc, chưa có “sản phẩm mồi” đủ sức giữ chân du khách sau 22 giờ. Thiếu liên kết chặt chẽ giữa ngành du lịch, văn hóa, thương mại, doanh nghiệp F&B (kinh doanh trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống) để tạo ra chuỗi dịch vụ tổng thể. Hiện mới chỉ đơn thuần hình thành các cửa hàng ăn uống, mua sắm.

Theo thông tin từ Sở Công Thương, hiện trên địa bàn tỉnh mới chỉ hình thành 5 tuyến phố chuyên doanh kết hợp tuyến phố đi bộ, đó là đường Trần Hưng Đạo, Nguyễn Gia Thiều - Vũ Kiệt, Nguyễn Cao, Ngọc Hân Công Chúa tại phường Kinh Bắc, Võ Cường; đường Đàm Văn Lễ tại phường Nam Sơn và một tuyến phố đi bộ tại trung tâm phường Từ Sơn. Tuy nhiên, hạ tầng thương mại loại hình này thường chỉ hoạt động đến không quá 22 giờ đêm. Riêng tuyến phố đi bộ về đêm hoạt động không thường xuyên, một năm tổ chức một vài lần gắn với ngày lễ lớn. Trong khi đó, trên địa bàn tỉnh hệ thống các cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, tụ điểm ca nhạc còn phân tán đan xen với các khu dân cư, chưa hình thành khu riêng biệt.

Khai thác lợi thế, khơi dòng tăng trưởng mới

Theo định hướng quy hoạch thương mại - dịch vụ đến năm 2030, Bắc Ninh phấn đấu hình thành ít nhất 3 không gian kinh tế đêm trọng điểm; phát triển thêm 10 tuyến phố chuyên doanh, nâng tỷ trọng thương mại - dịch vụ lên 38 - 40% GRDP toàn tỉnh.

Các hoạt động văn hóa, văn nghệ trên tuyến phố Trần Hưng Đạo, phường Võ Cường thu hút giới trẻ.

Ông Trần Văn Thanh, Chủ tịch UBND phường Bắc Giang cho biết, hiện nay, địa phương đã có quy hoạch phát triển kinh tế ban đêm, bước đầu thu hút nhà đầu tư đang triển khai thực hiện một dự án với quy mô gần 2 ha tại khu vực tổ dân phố Chùa Thành, Thành Dinh và Thành Non. Tuy nhiên, để kinh tế đêm thực sự phát triển tương xứng với tiềm năng, lợi thế của địa phương, tỉnh cần quan tâm thu hút nhà đầu tư có tiềm lực tài chính, kinh nghiệm xây dựng và phát triển kinh tế ban đêm triển khai dự án trên địa bàn. Tạo cơ chế hỗ trợ một số nội dung về quảng cáo, truyền thông, địa điểm kinh doanh, dịch vụ... cho thương nhân kinh doanh sau 22 giờ đêm. Bên cạnh đó, cần có cơ chế hỗ trợ cho các câu lạc bộ văn hóa, thể thao, vui chơi, giải trí khi tham gia hoạt động kinh tế ban đêm.

Một số ý kiến cho rằng, để kinh tế ban đêm của Bắc Ninh trở thành động lực mới cho tăng trưởng kinh tế, cần bắt đầu từ quy hoạch và thí điểm mô hình “phố đêm - khu đêm”; xây dựng cơ chế quản lý riêng cho khu kinh tế ban đêm. Huy động xã hội hóa, thu hút doanh nghiệp F&B, giải trí, du lịch tham gia.

Bên cạnh đó, mỗi địa phương xây dựng sản phẩm đặc trưng. Có thể nghiên cứu, khu vực phường Kinh Bắc, Võ Cường phát triển “đêm quan họ”, không gian biểu diễn dân ca - ẩm thực - đặc sản. Khu vực phường Bắc Giang, Việt Yên, Vân Hà là các tour đêm “Ánh trăng Xương Giang”, ẩm thực - chợ đêm gắn với làng nghề cổ. Phát triển chợ đêm, phố ẩm thực, phố đi bộ, lễ hội ánh sáng, show văn hóa ngắn.

Nâng cấp hạ tầng và bảo đảm an ninh cũng là giải pháp quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế đêm một cách bền vững. Theo ông Đỗ Tuấn Khoa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh, việc duy trì, khai thác tốt kinh tế ban đêm không thể chỉ giao cho một ngành, một đơn vị mà cần có sự tham gia của rất nhiều bên liên quan từ đầu tư lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng, wifi miễn phí, nhà vệ sinh, bãi đỗ xe đến biểu diễn văn hóa, nghệ thuật, quản lý thương mại, dịch vụ, an toàn thực phẩm, an ninh, trật tự, bảo vệ môi trường... Bên cạnh đó, đẩy mạnh quảng bá, truyền thông số, liên kết với các sàn du lịch - mạng xã hội và đào tạo nguồn nhân lực nhằm đáp ứng yêu cầu kỹ năng phục vụ ban đêm, quản lý sự kiện, du lịch trải nghiệm.

Ông Thân Văn Thuần, Chủ tịch UBND phường Việt Yên: Hướng đến dòng khách là chuyên gia, công nhân trong khu công nghiệp Phường Việt Yên có nhiều dư địa phát triển kinh tế ban đêm. Xung quanh phường có 5 khu công nghiệp lớn đã và đang có các nhà đầu tư đến đầu tư sản xuất, kinh doanh bao gồm: Việt Hàn, Đình Trám, Quang Châu, Song Mai - Nghĩa Trung, Minh Đức - Thượng Lan - Ngọc Thiện và 3 cụm công nghiệp, thu hút hàng chục nghìn công nhân, chuyên gia đến làm việc, sinh sống. Bên cạnh đó, phường cũng nằm gần khu sân golf lớn. Đặc biệt, phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng của phường Việt Yên rất phát triển với hàng chục câu lạc bộ dân ca quan họ cùng nhiều công trình di tích lịch sử, văn hóa như đình làng Đông, đền thờ Hán Quận công Thân Công Tài, đền thờ nữ Anh hùng Cao Kỳ Vân… Nhằm khai thác tốt tiềm năng, lợi thế trong phát triển kinh tế đêm, thời gian gần đây, địa phương quan tâm công tác quy hoạch về cơ sở hạ tầng. Hiện phường có 3 khách sạn 3 sao, tới đây tiếp tục có thêm 3 khách sạn 3-5 sao, đáp ứng nhu cầu lưu trú trên địa bàn. UBND phường cũng dành 19 khu đất cho phát triển thương mại, dịch vụ với tổng diện tích hơn 10 ha. Toàn bộ diện tích này đã giải phóng xong mặt bằng, chờ đấu giá quyền sử dụng đất. Khu vực này sẽ thu hút các tổ chức, cá nhân đầu tư vào kinh doanh dịch vụ casino, giải trí và xây dựng khách sạn cao cấp, hướng tới các khách hàng là chuyên gia, công nhân trong các khu công nghiệp. Với những dư địa và biện pháp triển khai thực hiện trên, hy vọng phường Việt Yên sẽ đánh thức kinh tế ban đêm, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của địa phương. Ông Williamson, chuyên gia Trung Quốc, Công ty trách nhiệm hữu hạn Goertek Vina, Khu công nghiệp Quế Võ: Mong muốn có thêm nhiều hoạt động đêm ý nghĩa Sống và làm việc tại Bắc Ninh hơn 3 năm qua, tôi rất thích không khí ở đây; thường xuyên tham gia các hoạt động buổi tối như ăn uống, chăm sóc sức khỏe, giải trí ở tuyến phố Nguyễn Cao. Đặc biệt, tại đây có nhiều món ăn mang hương vị Trung Quốc, đồng thời cũng có nhiều người Trung Quốc sinh sống giúp tôi phần nào vơi đi nỗi nhớ quê hương. Quan trọng hơn, trên tuyến phố Nguyễn Cao nói riêng cũng như các phường Võ Cường, Kinh Bắc nói chung rất an toàn cả về an ninh, trật tự cũng như vệ sinh thực phẩm; người dân bản địa cũng như nhân viên phục vụ tại các nhà hàng, quán ăn, điểm vui chơi công cộng thân thiện, mến khách. Ngoài ra, mức chi phí sinh hoạt tại đây cũng rất phù hợp. Vì thế, khu phố đêm Nguyễn Cao là địa điểm yêu thích của tôi và bạn bè mỗi buổi tối, nhất là những ngày cuối tuần. Tại đây, chúng tôi có thể vừa nhâm nhi đồ uống, vừa nghe nhạc và trò chuyện cùng nhau, giúp thư giãn và giải trí hiệu quả sau những giờ làm việc căng thẳng. Dù vậy, thời gian dành cho các hoạt động ban đêm ở đây vẫn còn hạn chế; chưa có nhiều hoạt động hay những chương trình nghệ thuật hấp dẫn. Nếu như có thêm phố đi bộ, biểu diễn ngoài trời ở chợ đêm hay những tour du lịch đêm quy củ kết nối các điểm di tích văn hóa thì chắc chắn người nước ngoài như tôi sẽ ở lại Bắc Ninh nhiều hơn thay vì đi Hà Nội vào cuối tuần; thậm chí có thể đón nhiều đồng hương Trung Quốc cũng như các đối tác nước ngoài về Bắc Ninh vào các buổi tối. Nam Bình - Yến Ngọc (ghi)

Ninh Xá: Khơi dậy tiềm năng kinh tế tư nhân

BẮC NINH - Ngay sau Đại hội lần thứ I, Đảng bộ phường Ninh Xá (Bắc Ninh) đã ban hành Chương trình hành động. Trong đó có những giải pháp đồng bộ, thiết thực để khuyến khích, tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển.

Sẵn sàng tâm thế xây dựng phường Tam Sơn trở thành đô thị văn minh, xứng tầm với tiềm năng

BẮC NINH - Trên miền quê địa linh nhân kiệt của xứ Kinh Bắc, Tam Sơn tự hào mang tên vùng đất “Ba gò”, nơi hội tụ linh khí đất trời, hun đúc nên truyền thống hiếu học, khoa bảng lừng danh. Một làng quê có đầy đủ Tam Khoa (Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa) ghi dấu vàng son vào sử sách dân tộc. Nơi đây tự hào là quê hương của đồng chí Ngô Gia Tự - người chiến sĩ cách mạng lỗi lạc, một trong những người sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam. 

Bắc Ninh: Khơi dậy tiềm năng phát triển thương mại, dịch vụ sau sáp nhập

BẮC NINH - Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh đã hình thành nhiều khu phố chuyên doanh, siêu thị, trung tâm thương mại sầm uất. Sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, với không gian đô thị, công nghiệp mở rộng, Bắc Ninh tiếp tục khai thác tiềm năng, đẩy mạnh phát triển thương mại, dịch vụ.