Đổi thay từ nhận thức đến thói quen

Mắc bệnh tiểu đường đã 10 năm, bà Nguyễn Thị Phượng, 58 tuổi, ở thôn Đồng 1, xã Kép, từng phải nhập viện vì biến chứng. Sau khi được tư vấn thay đổi chế độ ăn tăng rau xanh, giảm tinh bột, hạn chế đồ ngọt, sức khỏe bà ổn định hơn. Giờ đây, bà Phượng vẫn tự bắt xe buýt đến Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1 tái khám hằng tháng và còn trông cháu giúp con.

Nhân viên Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1 tư vấn, đánh giá hiệu quả can thiệp dinh dưỡng ở bệnh nhân tiểu đường.

Tại Phòng khám và tư vấn dinh dưỡng của Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1, bà Lương Thị Kim, 57 tuổi, ở phường Bắc Giang, cho biết, bà đã giảm hơn 10 kg trong vòng một năm. “Tôi từng nặng 93 kg, phải tiêm insulin 4 mũi mỗi ngày, có thời điểm đường huyết tăng rất cao. Từ ngày được tư vấn dinh dưỡng, tôi kiêng hẳn bánh mì vốn là món ưa thích, ăn theo thực đơn hướng dẫn và cố gắng duy trì đều đặn. Giờ đây, trọng lượng cơ thể giảm, tôi khỏe hơn nhiều” bà Kim nói.

Theo chị Trần Thị Phong, Phó Trưởng Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1, những bệnh nhân mắc bệnh không lây nhiễm như tăng huyết áp, tiểu đường, tim mạch… nếu có chỉ số khối cơ thể (BMI) thấp hơn 18,5 hoặc cao hơn 25 đều được chuyển sang phòng tư vấn. Tại đây, người bệnh được đánh giá tình trạng dinh dưỡng, khẩu phần ăn và thói quen sinh hoạt, từ đó bác sĩ xây dựng chế độ ăn phù hợp và hẹn tái khám sau 30 ngày để điều chỉnh.

Tương tự, tại Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2, phòng tư vấn “Ngày đầu tiên” được thành lập từ năm 2019 và đặt gần các phòng khám tiểu đường, tăng huyết áp, tim mạch để người bệnh thuận tiện hơn khi đến khám. Đến đây, người bệnh có thêm hiểu biết về vai trò của dinh dưỡng cũng như được hướng dẫn cụ thể về ăn uống khoa học. “Chỉ khi hiểu rằng chế độ dinh dưỡng là phần không thể tách rời trong điều trị tổng hợp và chăm sóc toàn diện; ăn uống hợp lý giúp tăng sức đề kháng, hỗ trợ hồi phục và giảm biến chứng. Do đó, công tác truyền thông, tư vấn luôn được khoa coi trọng”, bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Ngọc Chí, Trưởng Khoa Dinh dưỡng nhấn mạnh.

Cá thể hóa chế độ dinh dưỡng

Không chỉ tư vấn cho bệnh nhân ngoại trú, 100% người bệnh điều trị nội trú tại các khoa lâm sàng của Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1 đều được sàng lọc và đánh giá tình trạng dinh dưỡng trong vòng 36 giờ đầu sau nhập viện. Quy trình này đã duy trì ổn định suốt 5 năm qua.

Nhân viên Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 trao đổi với người nhà bệnh nhân về việc kết hợp dinh dưỡng với điều trị.

Riêng các bệnh nhân thở máy tại Khoa Hồi sức tích cực được cung cấp thức ăn qua ống dẫn, với hơn 11.200 suất ăn được thực hiện trong 9 tháng đầu năm. Bệnh nhân hậu phẫu cũng được phục vụ bữa ăn trong ngày đầu để kích thích nhu động ruột hoạt động trở lại sau mổ. Với người bệnh ổn định, thực đơn suất ăn được cập nhật hằng ngày, bảo đảm đa dạng và phù hợp từng nhóm bệnh.

Từ năm 2022, Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 đặc biệt đẩy mạnh can thiệp dinh dưỡng lâm sàng trong điều trị nội trú. 100% bệnh nhân tại Khoa Hồi sức tích cực và bệnh nhân hậu phẫu tiếp tục được theo dõi tại Khoa Phẫu thuật - Gây mê - Hồi sức được hướng dẫn chế độ ăn riêng. Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Chí cho biết thêm, thực đơn cho từng bệnh nhân được xây dựng dựa trên tình trạng bệnh lý, khẩu phần thực tế và các kết quả xét nghiệm liên quan. Đặc biệt, tất cả bệnh nhân ung bướu có nguy cơ suy dinh dưỡng đều được hội chẩn với Khoa Dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn phù hợp nhất. Thực đơn được cá thể hóa cho từng người, có tham khảo khẩu vị và tiền sử dị ứng thức ăn. Nhờ vậy, tỷ lệ người bệnh tuân thủ đạt khoảng 80%.

Để bảo đảm hàm lượng năng lượng, đạm, đường, mỡ đúng tiêu chuẩn, Khoa Dinh dưỡng gửi mẫu súp ăn đi kiểm nghiệm tại Viện Dinh dưỡng Quốc gia. Đây là sản phẩm dành cho bệnh nhân không thể ăn uống trực tiếp nhưng vẫn cần đủ dưỡng chất. Nhờ phối hợp điều trị với can thiệp dinh dưỡng, nhiều bệnh nhân tiểu đường giảm chỉ số đường huyết từ trên 20 xuống 8-10 chỉ sau vài ngày nhập viện. Tuy chưa có đánh giá cụ thể song tình trạng sức khỏe của người bệnh được can thiệp dinh dưỡng có xu hướng cải thiện nhanh hơn.

Được biết, hai đề tài nghiên cứu cấp cơ sở do Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 thực hiện, gồm: “Nghiên cứu tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân ung thư đường tiêu hóa có điều trị hóa chất” (2023) và “Thực trạng nuôi dưỡng tĩnh mạch hoàn toàn của bệnh nhân phẫu thuật ung thư dạ dày” (2024) đã giúp các bác sĩ có thêm cơ sở khoa học để hoàn thiện phương pháp can thiệp dinh dưỡng, nâng cao chất lượng điều trị.

Bên cạnh phần lớn người bệnh đã hiểu rõ vai trò của dinh dưỡng và thay đổi tích cực, vẫn còn không ít người chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của việc ăn uống trong điều trị. Có người coi dinh dưỡng là phụ, một số bệnh nhân chưa bỏ được thói quen ăn mặn, nhiều tinh bột, hoặc tin vào thực phẩm chức năng hơn là chế độ ăn khoa học.

Hiện toàn tỉnh mới có 2 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh và Bệnh viện Sản - Nhi Bắc Ninh số 1 thành lập Khoa Dinh dưỡng, Dinh dưỡng tiết chế. Các bệnh viện chuyên khoa khác và trung tâm y tế mới có tổ dinh dưỡng hoặc lồng ghép hoạt động về dinh dưỡng trong Phòng Điều dưỡng. Dù còn nhiều khó khăn về nhân lực và cơ sở vật chất, ngành Y tế Bắc Ninh đang từng bước nâng cao nhận thức và kỹ năng dinh dưỡng lâm sàng cho đội ngũ y, bác sĩ và chú trọng đến công tác đào tạo cán bộ có chuyên môn về dinh dưỡng. Qua đó góp phần cải thiện hiệu quả điều trị, giúp người bệnh phục hồi tốt hơn, từng bước nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe Nhân dân.

Bắc Ninh: Chăm lo sức khỏe cho lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở

BẮC NINH - Xã Bảo Đài là địa phương đầu tiên trong tỉnh Bắc Ninh triển khai mô hình khám và chăm sóc sức khỏe định kỳ cho lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Việc làm ý nghĩa này thể hiện sự quan tâm, trân trọng “cánh tay nối dài” của Công an xã, góp phần củng cố sức mạnh và nâng cao hiệu quả công tác giữ bình yên địa bàn.

Bắc Ninh: Khen thưởng ê-kíp cấp cứu thành công ca bệnh mắc hội chứng gương hiếm gặp

BẮC NINH - Chiều 5/11, Sở Y tế Bắc Ninh tổ chức khen thưởng ê-kíp Bệnh viện Sản - Nhi Bắc Ninh số 1 cấp cứu thành công thai phụ mắc hội chứng gương hiếm gặp, đặc biệt nguy hiểm.

Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 cấp cứu thành công ca chấn thương động mạch - tĩnh mạch chậu

BẮC NINH - Các bác sĩ khoa Ngoại Thần kinh - Lồng ngực, Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 vừa thực hiện thành công ca phẫu thuật bắc cầu đùi - đùi trong chấn thương, vết thương mạch máu vùng chậu trái phức tạp, giành giật sự sống và giúp người bệnh phục hồi khả năng vận động.