Bắc Ninh
Giọt máu đào
Bà tôi chần chừ mãi, vì sau khi sinh bác Hải, bác Hà và nhất là sau khi đẻ bố tôi, sức khỏe của bà giảm sút trông thấy. Nhưng vì nghĩ đến cái cơ nghiệp họ Trần, bà quyết tâm đẻ thêm một người con nữa. Đó là cô Thêm. Cô kém bố tôi tròn một giáp.
Cô Thêm bị liệt cả hai chân. Mọi việc sinh hoạt cá nhân của cô đều phải nhờ người khác làm giúp. Sau này lớn lên tôi mới được bà nội kể cho nghe rằng hồi bà mang thai cô Thêm, bà đã ngoài bốn mươi tuổi, lại tham làm vì cứ nghĩ làm nhiều sẽ đẻ dễ. Nào ngờ vụ gặt năm ấy, bà gánh nặng quá nên cái thai tụt ra sớm. Bà đẻ non cô, tưởng không nuôi nổi.
 |
|
Minh họa: ĐINH HƯƠNG |
Cô Thêm bị chứng bại liệt bẩm sinh. Ông bà tôi dành dụm được bao nhiêu tiền của đều đem chữa bệnh cho cô. Thành ra ông bà tôi không “tam nam” mà vẫn “bất phú”, tiền của cứ đội nón ra đi còn cô Thêm cứ nằm yên một chỗ, hai chân phát triển rất chậm nhưng bù lại, đầu óc cô bình thường như bao người khác.
Ông bà yêu thương cô Thêm hết mực, yêu nhất trong bốn người con. Có gì ngon bà cũng chia cho cô Thêm nhiều hơn với lý do cô là út, các anh lớn phải nhường em. Cảnh nhà sa sút đến mức nhiều hôm cơm không đủ, phải ăn khoai, ăn sắn trừ bữa, có tí cơm nào bà để phần cô Thêm hết.
Bác Hà và bác Hải không chịu được khổ, nhiều lần khoai lang nghẹn tắc ở cổ làm hai bác trợn cả mắt lên. Bác Hải vội vàng chạy ra bể nước mưa tu ừng ực từng ngụm và cáu bẳn: “Con thề với u, đời con nhất định sẽ mở mày mở mặt chứ con chán cái điệp khúc khoai sắn này lắm rồi”.
Ông tôi nghe thấy, vác gậy đuổi: “Có giỏi thì mày đi đi. Để rồi xem. Sảy nhà ra thất nghiệp cho coi”. Bác Hải đi thật. Bác bỏ học đi phụ xe Bắc Nam, rồi đi buôn. Sau này bác gặp con gái một bà buôn vải ở chợ Đồng Xuân, hai người phải lòng nhau.
Dù bà mẹ cô gái không đồng ý vì trông bác Hải củ mỉ cù mì, dáng dấp nông dân chính hiệu, còn con gái bà là thiếu nữ Hà thành gốc gác bảy đời. Nhưng bà không ngăn nổi tình yêu của tuổi trẻ. Thế là đám cưới diễn ra linh đình và nghiễm nhiên bác Hải ở lại Hà Nội như nguyện vọng, thoát khỏi cái cảnh chân lấm tay bùn.
Bác Hà thì chẳng biết buôn bán gì nhưng bù lại bác học rất giỏi. Sau này bác đỗ Đại học Y và trở thành bác sĩ. Công danh sự nghiệp của bác cứ thăng tiến như diều gặp gió: Từ phó khoa rồi trưởng khoa ngoại một bệnh viện Trung ương. Bác chữa khỏi bệnh cho một ông gì đó làm to lắm nên được ông ấy gả con gái cho.
Ông bà nội tôi cũng lấy làm mát lòng mát dạ, mở mày mở mặt với bà con dân làng. Bây giờ vợ chồng con cái bác Hà ở trong một biệt thự ba tầng giữa thành phố. Bác hay giấu vợ biếu tiền bà nội tôi. Có lần bác dặn bà: “U đừng nói gì với nhà con nhé. Thể nào tí nữa cô ấy cũng biếu tiền u nữa cho mà xem”.
Quả đúng như lời bác Hà , khổ nỗi nội là người nhà quê nên thật thà lắm. Khi bác Hà gái biếu tiền, nội chối đây đẩy: “Thôi! Thằng Hà vừa biếu u rồi. Chị giữ lấy mà tiêu. Ở thành phố tiêu tốn chứ u ở quê chả tiêu đáng là bao”. Bác Hà gái tức chồng lắm nhưng cứ giả vờ như không có chuyện gì. Từ đó không bao giờ bác Hà gái biếu tiền bà nội tôi nữa.
Bố tôi không được “tốt số” như bác Hải và bác Hà. Bố tôi lấy mẹ tôi, con nhà thường dân và bố quyết định ở quê với ông bà. Nhìn cảnh ông bà thì ngày một già yếu mà vẫn phải nâng giấc, chăm sóc, vệ sinh cho cô Thêm thì bố tôi không đành lòng đi xa được. Ông nội bảo bố: “Tùy con. Lập nghiệp ở quê hay ở thành phố là do con lựa chọn. Ở đâu cũng vậy thôi, có sức người thì sỏi đá cũng thành cơm”. Thế là bố tôi làm kinh tế VAC (vườn - ao - chuồng). Mỗi năm bố mẹ tôi cũng thu hoạch được kha khá, đủ nuôi hai chị em tôi ăn học.
Sau này tôi lớn, bà nội tôi kể: “Bố mày không biết tán gái con ạ. Bà phải đi “cưa” hộ đấy. Bà dỗ mãi mẹ mày mới chịu đồng ý về làm con dâu của bà”. Quả thực nhìn cảnh ông bà già lại thêm cô Thêm nằm yên một chỗ, mấy người con gái nào dám dũng cảm lấy bố tôi cơ chứ. Thế mà vì thương bố tôi, mẹ tôi không nề hà điều gì. Về làm dâu trong gia đình, mẹ luôn coi cô Thêm như em gái ruột của mình. Không bao giờ mẹ làm cô phật ý.
|
Các bác tôi lại trở về thành phố, còn tờ di chúc của ông bà tôi vẫn nằm yên trong ngăn tủ. Trong đó ghi rất rõ số tài sản của ông bà có được là bao nhiêu, để lại cho người con nào nhưng bây giờ thì chẳng ai bận tâm đến chuyện đó nữa. |
Từ ngày có mẹ tôi, ông bà nội và bố tôi không phải lo việc chăm sóc cô Thêm nữa. Mọi việc ăn uống, vệ sinh của cô, mẹ tôi phục vụ rất chu đáo. Thỉnh thoảng vợ bác Hải và vợ bác Hà ở thành phố về cứ xuýt xoa: “Thím Hòa chịu khó thật đấy. Tôi nhìn cái bô nước tiểu của cô Thêm mà đã phát ói ra rồi”. Mẹ tôi chỉ cười xòa: “Em làm quen rồi. Cô ấy cũng như em mình, có gì mà ngại”.
Những dịp giỗ tết, các anh chị con bác Hải và con bác Hà cũng về quê nhưng chẳng bao giờ các anh chị ấy gần gũi cô. Tôi có nhận xét thì mẹ gạt đi: “Các anh các chị ấy ở thành phố, cả năm mới về một, hai lần thì gần gũi cô Thêm làm sao được”.
Tôi đã hiểu biết chút ít nên không hài lòng với cách giải thích của mẹ: “Nhưng dù sao cũng là máu mủ ruột rà, thế mà bà nội cứ bảo máu chảy đến đâu ruồi bâu đến đấy”. Mẹ tôi trừng mắt: “Cái con này hay nhỉ? Có phải việc của con đâu, tự dưng sinh ra lý sự lắm thế”. Từ đó tôi không bao giờ nhận xét hay bàn luận về chuyện ấy nữa.
Năm ngoái người ta mở đường liên tỉnh qua khu đất nhà ông bà nội tôi. Cũng may là ngôi nhà cổ năm gian và nửa cái sân gạch vẫn còn nguyện vẹn. Tiền đền bù được mấy trăm triệu. Ông bà nội tôi gọi vợ chồng bác Hải, bác Hà về họp gia đình. Ông bà tôi tưởng rằng các bác ở thành phố, có nhà cao cửa rộng đàng hoàng, tiện nghi chẳng thiếu thứ gì thì sẽ không thèm tơ hào đến số tiền đền bù kia, ai ngờ...
Bác Hải lên tiếng trước, không giấu giếm mà cứ thẳng toẹt: “Thưa thầy u! Con là con hay nói thẳng, không phải vòng vèo gì cả. Con nghĩ số tiền kia là của tổ tiên để lại, là lộc nên phải tán lộc. Ý con là thầy u hưởng một phần, còn lại thầy u chia cho chúng con, bốn đứa mỗi đứa một phần. Sau này thầy u ốm đau, về già chúng con khắc có trách nhiệm”.
Nghe bác Hải nói thế, ông nội vuốt ngực, quyết định chia số tiền đến bù thành năm phần như ý kiến của bác cả. Cô Thêm nằm trong phòng nói vọng ra: “Phần của con thầy u cứ giao cho chị Hòa. Con nằm một chỗ nên không dùng đến tiền đâu”. Mẹ tôi từ chối: “Ông bà còn khỏe, còn minh mẫn nên ông bà cứ giữ tiền cho cô Thêm. Vợ chồng con còn lo được cho gia đình, cũng không thiếu thốn gì. Khi nào cần tiền chúng con sẽ mượn ông bà”.
Bác Hải gái bĩu môi: “Trên đời này lại có người chê tiền cơ đấy”. Bố tôi lên tiếng: “Tiền thì quả là quý thật đấy nhưng tiền chẳng mua được mọi thứ đâu”. Bác Hải gái động lòng: “Chú nhầm to rồi, tôi ở thành phố tôi biết, cứ có tiền là có tất cả, chỉ cần gọi điện là người ta mang đến tận nhà”. Ông nội xua tay: “Thôi thôi! Đừng bàn cãi nữa, đừng nói chuyện tiền nong ở đây nữa”. Mọi người nhất loạt lui ra để mình ông nội ngồi tư lự, nhâm nhi chén trà trên cái phản kê giữa nhà. Bà nội lại vào phòng trong niệm Phật. Mẹ tôi lặng lẽ giúp cô Thêm thay đồ...
Bác Hải điện về, hốt hoảng: “Chú Hà bị tai nạn giao thông, mấy thằng tóc xanh tóc vàng uống rượu say rồi tông vào chú ấy, bị chấn thương sọ não, mất nhiều máu lắm, không biết có qua khỏi không...”. Mẹ tôi buông rơi điện thoại xuống mặt bàn, mặt cắt không còn giọt máu.
Cả nhà thuê ngay một chuyến taxi lên thành phố. Cô Thêm cũng đòi đi theo. Bố tôi không đồng ý cho cô đi nhưng cô cứ khóc mãi: “Nhỡ anh Hà làm sao thì em sẽ ân hận lắm”. Bố tôi đành bế bổng cô ra xe, đặt cô ngồi vào một góc. Cô biết thân biết phận, biết cả nhà đang sốt ruột nên lặng im.
Bác Hà đã qua cơn nguy kịch nhưng cần tiếp máu ngay vì bác bị mất máu nhiều lắm. Cũng may là các bác sĩ ở đấy đều quen biết bác Hà. Họ là đồng nghiệp với nhau nên mọi thủ tục được làm rất nhanh chóng. Cô y tá ra thông báo rằng những ai đủ tiêu chuẩn cho máu phải đi xét nghiệm mới biết được.
Cô Thêm khăng khăng đòi lấy máu của mình tiếp cho bác Hà: “Tôi chỉ bị liệt hai chân thôi, tôi vẫn khỏe mạnh bình thường, xin các bác sĩ cứ lấy máu của tôi để tiếp cho anh tôi”. Nhìn cảnh ấy, bác Hà gái cứ liên tục lau nước mắt.
Sau khi được các bác sĩ truyền máu, bác Hà tỉnh lại. Ông nội tôi mừng lắm, cứ lẩm bẩm một mình: “Họ Trần nhà mình đúng là phúc to bằng cái đình”. Bà nội tôi thì cứ nói đi nói lại với mẹ tôi: “May mà u ăn chay niệm Phật quanh năm nên cái hạn của anh Hà mày cũng nhẹ bớt”. Hai tuần sau bác Hà được xuất viện. Cả nhà mừng lắm, mừng nhất là bác Hà gái. Bác mang một bó hoa hồng thật to vào bệnh viện để đón bác trai trở về.
Hôm nay ông bà nội tôi gọi các bác về họp gia đình. Ông bà quyết định lập di chúc. Ông bảo: “Thằng Hà đã tai qua nạn khỏi, thế là phúc đức cho nhà mình rồi. Thầy u đã già, chẳng còn sống được bao lâu. Thầy u chỉ băn khoăn một điều đó là em Thêm. Ai sẽ đứng ra nhận trách nhiệm nặng nề này thì người đó được hưởng toàn bộ gia tài của thầy u để lại”.
Bác Hải và bác Hà đều viện lý do để từ chối. Bác Hải bao giờ cũng lên tiếng trước: “Chúng con đi buôn nay đây mai đó, lấy ai mà chăm nom cô ấy được”, sau đó là bác Hà: “Chúng con làm cơ quan nhà nước, đi suốt ngày, có đón cô ấy lên thành phố thì cũng chẳng khác nào cái tù giam lỏng”. Mẹ tôi rụt rè: “Việc lập di chúc là do ông bà quyết định còn việc chăm nom cô Thêm thì con xin đảm nhận. Con tin là cô ấy sẽ bằng lòng”.
Không ai phản đối ý kiến của mẹ tôi. Các bác tôi lại trở về thành phố, còn tờ di chúc của ông bà tôi vẫn nằm yên trong ngăn tủ. Trong đó ghi rất rõ số tài sản của ông bà có được là bao nhiêu, để lại cho người con nào nhưng bây giờ thì chẳng ai bận tâm đến chuyện đó nữa.
Truyện ngắn của Trần Thúy Lành
Ý kiến bạn đọc (0)