Mô hình hoạt động 100% vốn Nhà nước

Dự thảo Nghị định về thành lập và tổ chức hoạt động của Quỹ nhà ở quốc gia, đồng thời triển khai Nghị quyết 201 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách phát triển nhà ở xã hội, đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận.

Bộ Xây dựng kỳ vọng quỹ này sẽ góp phần cân đối cung – cầu, từ đó kéo giá thành nhà ở thương mại xuống mức hợp lý, giúp thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh, đồng thời tạo nguồn lực dài hạn, bền vững cho phát triển nhà ở xã hội.

Theo dự thảo, Quỹ nhà ở quốc gia được tổ chức theo mô hình doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước. Ở cấp trung ương, quỹ do Chính phủ thành lập, còn tại địa phương do UBND tỉnh, thành phố trực tiếp lập và quản lý.

Nguồn vốn của quỹ trung ương hình thành từ vốn chủ sở hữu, vốn điều lệ ngân sách cấp lần đầu tối thiểu 5.000 tỉ đồng (sau 3 năm nâng lên 10.000 tỉ đồng), cùng các khoản đóng góp tự nguyện của tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước và các nguồn huy động hợp pháp khác. Quỹ cũng được bổ sung vốn từ nguồn thu bán nhà thuộc tài sản công hoặc từ tài sản, hoạt động khác do quỹ quản lý.

Với quỹ địa phương, ngân sách cấp tỉnh sẽ cấp vốn điều lệ ban đầu, đồng thời được phép trích nguồn thu từ quỹ đất đã đầu tư hạ tầng để phát triển nhà ở xã hội, từ bán nhà công hoặc đấu giá quyền sử dụng đất. UBND cấp tỉnh sẽ quyết định tỷ lệ trích nộp vào quỹ.

Quỹ nhà ở quốc gia hoạt động theo nguyên tắc đầu tư – tạo lập nhà ở để cho thuê. Các dự án xây dựng nhà ở xã hội có thời hạn triển khai tối đa 5 năm, còn các dự án có hạ tầng đồng bộ phục vụ cho thuê không quá 7 năm.

Hình thức đầu tư đa dạng: trực tiếp xây dựng nhà ở xã hội; tiếp nhận, chuyển đổi công năng nhà ở thuộc tài sản công; mua lại nhà ở xã hội từ các chủ đầu tư để cho thuê theo cơ chế đặt hàng hoặc hợp đồng mua; thậm chí có thể mua nhà ở thương mại theo giá thị trường để đưa vào khai thác cho thuê.

Giữ vai trò lớn, nhưng cần giải pháp tổng thể giảm giá nhà

Quỹ nhà ở quốc gia được kỳ vọng là giải pháp cần thiết cho bài toán giá nhà.

Quỹ nhà ở quốc gia tiếp tục được đưa ra bàn thảo trong bối cảnh Đề án xây dựng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội đến năm 2030 mới chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu thực tế.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, đến nay cả nước có 692 dự án nhà ở xã hội đang triển khai với quy mô hơn 633.000 căn. Tính cả số dự án đã hoàn thành, khởi công và được chấp thuận chủ trương đầu tư, tiến độ mới đạt gần 60% chỉ tiêu đề án. Trong 9 tháng đầu năm, hơn 43.600 căn được hoàn thành, đạt gần 44% kế hoạch, dự kiến cả năm đạt khoảng 83%. Tuy vậy, chỉ bốn địa phương hoàn thành trên 50% chỉ tiêu là Bắc Ninh, Quảng Ninh, Nghệ An và Lào Cai.

Trước thực tế này, Bộ Xây dựng đưa ra giải pháp xây dựng Nghị định về Quỹ nhà ở quốc gia, song song với việc sửa đổi Nghị định 100 về phát triển và quản lý nhà ở xã hội. Mục tiêu là tăng nguồn lực, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.

Nhiều chuyên gia cho rằng quỹ là công cụ cần thiết để đáp ứng nhu cầu nhà ở của người thu nhập thấp và trung bình, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, nơi nhà giá rẻ ngày càng khan hiếm.

Bà Đỗ Thu Hằng, Giám đốc cấp cao Savills Hà Nội, nhận định tốc độ đô thị hóa nhanh, giá bất động sản tăng cao trong khi thu nhập người dân đô thị chưa theo kịp khiến nhu cầu nhà ở ngày một lớn. Quỹ nhà ở quốc gia, theo bà Hằng, có thể tạo điều kiện để người lao động tiếp cận nhà ở xã hội, nhà thương mại giá rẻ, ổn định thị trường. Để phát huy hiệu quả, quỹ cần xác định rõ mục tiêu, đa dạng nguồn vốn và đảm bảo tính minh bạch.

Dù vậy, các chuyên gia cũng nhấn mạnh đây không phải “đũa thần” để hạ giá nhà. Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc khu vực miền Nam của Batdongsan.com.vn, cho rằng muốn dịch chuyển giá nhà cần dịch chuyển dân cư thông qua phát triển các đô thị vệ tinh kết hợp hạ tầng, tiện ích. Người dân chỉ an tâm khi có kết nối giao thông, việc làm, bệnh viện, trường học, trung tâm thương mại. Theo ông Tuấn, Quỹ nhà ở quốc gia nên tập trung vào việc giảm giá nhà cho người có nhu cầu thực, còn các phân khúc thương mại khác để thị trường tự điều tiết.

Đồng quan điểm, ông Võ Hồng Thắng, Phó tổng giám đốc DKRA Group, cho rằng quỹ có thể giúp tăng nguồn cung nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu thiết thực. Tuy nhiên, cùng lúc cần tháo gỡ pháp lý để tăng nguồn cung nhà ở thương mại, rút ngắn thời gian phê duyệt dự án nhằm giảm chi phí đầu vào, qua đó “hạ nhiệt” giá nhà. Nhà nước cũng cần thêm chính sách hỗ trợ người trẻ mua nhà lần đầu tiếp cận vốn vay phù hợp.

Ở góc nhìn vĩ mô, chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực cho rằng để giảm mặt bằng giá bất động sản, ngoài thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, Nhà nước cần đa dạng hóa nguồn vốn phát triển bất động sản, đồng thời xây dựng lộ trình đánh thuế hợp lý. Ông nhấn mạnh việc chống lãng phí đất đai, tài sản công và đầu tư công không chỉ tạo thêm nguồn lực cho tăng trưởng kinh tế mà còn giúp thị trường bất động sản minh bạch, bền vững.

Ông Lực cũng đề xuất Chính phủ quyết liệt triển khai cơ sở dữ liệu đất đai, bất động sản và nhà ở, đồng thời ban hành cơ chế quản lý, khai thác và sử dụng nguồn dữ liệu này hiệu quả. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để thị trường vận hành ổn định, giảm rủi ro và tạo niềm tin cho nhà đầu tư cũng như người dân.

Bất động sản sẽ đón cơ hội lớn từ tài sản mã hóa

Tài sản mã hóa được coi là một trong những bước đi đầu tiên nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển tài chính số, tạo thêm kênh huy động vốn mới cho nền kinh tế; trong đó, lĩnh vực bất động sản.

Khách sạn và công nghiệp hậu cần đưa Việt Nam thành điểm đến chiến lược khu vực

Việt Nam đang nổi lên như điểm đến chiến lược mới của ngành khách sạn - nghỉ dưỡng và công nghiệp - hậu cần trong khu vực Đông Nam Á. Sức bật từ du lịch, sự nhập cuộc của các thương hiệu quốc tế, dòng vốn FDI cùng hạ tầng logistics phát triển nhanh đang tạo nền tảng để Việt Nam khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị khu vực.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Quy định mức thu nhập của người được mua nhà ở xã hội phù hợp với tình hình và từng địa phương

Chiều 22/9, kết luận Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản (Ban Chỉ đạo), trực tuyến với một số địa phương, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo yêu cầu triển khai ngay các giải pháp để kéo giảm giá nhà ở thương mại phù hợp với thị trường, thu nhập người dân, trên tinh thần “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”.

Thủ tướng yêu cầu kiểm soát tồn kho bất động sản

Đánh giá nhu cầu nhà ở của người dân còn cao, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu đẩy mạnh nguồn cung nhà xã hội đồng thời kiểm soát tồn kho bất động sản.